Studia humanistyczne w pigułce
Co warto wiedzieć o studiach humanistycznych? Jeśli wahasz się, czy ma sens studiowanie kierunków z humanistyki, to poniższe informacje będą dla Ciebie bardzo interesujące. Dowiedz się więcej o kierunkach humanistycznych, zanim przystąpisz do rekrutacji na studia historyczne, dziennikarskie, kulturowe, psychologiczne, socjologiczne, społeczne, politologiczne, polonistyczne, bibliotekoznawcze, religioznawcze i teologiczne. Sprawdź, czym są studia z humanistyki, jakie dają możliwości studiowania i pracy dla absolwentów. Kierunki związane z humanistyką dostępne są na studiach licencjackich (3 letnich), jednolitych magisterskich (5-6 letnich) oraz na magisterskich studiach uzupełniających (2 letnich). Niekiedy także na studiach inżynierskich (3-5 roku). Humanistyka to inaczej nauki humanistyczne czyli wszystko co dotyczy człowieka jako myślącej istoty społecznej oraz jego twórczości materialnej i niematerialnej. To zatem kierunki związane z funkcjonowaniem psychiki i emocji, języka i poznawania świata, relacji w rodzinie i społeczeństwie, wytworów jego wyobraźni. Studia humanistyczne można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to kierunki kształcące “do zawodu” – takie jak psychologia, dziennikarstwo, polonistyka, historia, etyka nauczycielska, archeologia, opieka socjalna, bibliotekoznawstwo, teologia. Z drugiej strony każdy z nich – ale i inne kierunki humanistyczne – są studiami kształcącymi “dla pasji”. To studia, gdzie tylko część absolwentów zostaje “zawodowymi humanistami” czyli naukowcami zajmującymi się humanistyką – kulturoznawcami, filozofami, politologami, religioznawcami. Jednak studia humanistyczne pozwalają rozwijać studentom zainteresowania, dają miękkie kompetencje, otwarte horyzonty, umiejętność niestandardowego wyszukiwania rozwiązań. To kompetencje, które są cenione we współczesnym świecie, nabywaniu nowych kompetencji i kształcenia ustawicznego. Przecież – jak dowodzą naukowcy futurolodzy zajmujący się przyszłością rynku pracy – większość zawodów przyszłości jeszcze nie istnieje. A zdecydowana większość z nich będzie opierała się na kreatywności, otwartości, budowaniu relacji międzyludzkich. Czyli tego, z czego są dobrzy “urodzeni humaniści”. Jak w praktyce będzie wyglądać program studiów humanistycznych? Wiele zależy od kierunku studiów, jaki wybierzesz. Poznaj kierunki z humanistyki i programy studiowania, jakie masz do wyboru: związane z umysłem człowieka, kulturą i językiem, społeczeństwem, polityką, zasobami wiedzy, religią. Nabywać nowe kompetencje lub pogłębiać wiedzę z wcześniejszych etapów edukacji na temat humanistyki możesz również zdobywać na podyplomówkach i kursach. Jakie masz do wyboru studia humanistyczne? Wszystko zależy od obszaru humanistyki, jakim chcesz się zajmować – możesz studia historyczne, dziennikarskie, kulturowe, psychologiczne, socjologiczne, społeczne, politologiczne, polonistyczne, bibliotekoznawcze, religioznawcze i teologiczne.
Studia historyczne (historia, archeologia, historia sztuki): Historia to nauka, która zajmuje się poznaniem przeszłości na podstawie dostępnych spisanych świadectw dziejów. Dzięki historii poznajemy zjawiska, interpretacje dawnych wydarzeń oraz dzieje narodów. Archeologia, w odróżnieniu od historii, to nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich. Natomiast historia sztuki zajmuje się obiektami kultury, wytworzonymi w minionych czasach. Jest ona ściśle powiązana z historią i bardzo ważna jest w niej znajomości epok, w których kształtowały się dane dzieła.
Studia dziennikarskie i z komunikacji społecznej: Dziennikarstwo i komunikacja społeczna ma w celu przygotować studenta do zawodu związanego z mediami oraz komunikacją społeczną. Dziennikarstwo polega na zbieraniu oraz upublicznianiu w środkach masowego przekazu informacji o wydarzeniach, ludziach oraz problemach. Komunikacja społeczna jest procesem wytwarzania, przekształcania i przekazywania informacji w celu wywołania określonego zachowania u odbiorcy (m.in. public relations i reklama).
Studia psychologiczne: Psychologia zajmuje się psychiką człowieka, jego zachowaniem się oraz interakcjach z otoczeniem. Podczas studiów psychologicznych będziesz zajmować się trzema obszarami wiedzy: związanymi z funkcjonowaniem umysłu (psychologią akademicką), zaburzeniami i chorobami psychicznych (diagnostyką i terapią psychologiczną), zastosowaniem praktycznym wiedzy psychologicznej w różnych obszarach życia społecznego, gospodarczego oraz systemu państwa i prawa (psychologia stosowana – psychologia w biznesie, ekonomii, kryminologii, terapia psychologiczna).
Studia filozoficzne (filozofia, etyka, kognitywistyka)
Już w przedszkolu dorośli mówili do Ciebie “nie filozofuj tyle”? Może czas pomyśleć o studiowaniu filozofii, gdzie filozofować możesz do woli. Jednak tak serio – studia filozoficzne to przede wszystkim zgłębianie dokonań różnych filozofów i szkół myślenia. Ta, to prawda – filozofia w samym swoim rdzeniu to “filozofowanie”, kombinowanie co jest, co może być, czym jest świat i rzeczywistość, jak ją poznajemy (i czy możemy poznać), czym jest myślenie, odczuwanie, świadomość, czy istnieje coś więcej ponad materialność dostępną zmysłami, co jest prawdą, mądrością, pięknem, jak powinno się postępować. To wszystko składa się na filozofię “umiłowanie mądrości” – jak mawiali jej twórcy, starożytni Grecy. Studiując filozofię będziesz poznawać takie jej obszary, jak ontologię (byt i rzeczywistość), epistemologię (teoria poznania, idee wiedzy, prawdy), etykę (systemy moralności i norm postępowania, idee dobra i zła), estetykę (idea piękna), aksjologię (nauka o wartościach), logikę (idea prawdy i fałszu, reguły poprawnego, spójnego rozumowania). Poza kierunkiem filozofia możesz studiować także na innych, pokrewnych kierunkach – jak etyka, kognitywistyka, coaching filozoficzny, doradztwo filozoficzne.
Studia socjologiczne: Studia socjologiczne związane są z funkcjonowaniem społeczeństwa, grup społecznych, reguł nimi rządzących, relacjami jednostki z innymi ludźmi. Studiując socjologię będziesz zajmować się analizą idei i teorii socjologicznych, funkcjonowaniem społeczeństw i metodami ich badania. Kierunki socjologiczne dotyczą takich obszarów, jak antropologia społeczna, metodologii badań społecznych, praca socjalna, socjologia jakościowa i symbolicznego interakcjonizmu, socjologia dewiacji i kontroli społecznej, socjologia medycyny, socjologia młodzieży i edukacji, socjologia miasta, socjologia nauki, socjologia pracy, socjologia prawa, socjologia religii, socjologia wsi i rolnictwa, socjologiczne problemy bezpieczeństwa narodowego, socjotechnika. Wiedzę socjologiczną nauczysz się wykorzystywać w praktyce, np. do wykorzystania w biznesie (badania rynkowe), polityce i politologii (badania opinii społecznej i prognozy wyborcze).
Studia społeczne (praca socjalna, polityka społeczna, nauki o rodzinie, resocjalizacja): Studia społeczne związane są z funkcjonowaniem jednostek, rodzin, warstw i grup społecznych oraz ich wsparciem ze strony instytucji samorządowych, rządowych oraz firm i organizacji pozarządowych (NGO). Podejmując studia na kierunkach związanych z pracą socjalną, polityką społeczna i naukami o rodzinie nauczysz się technik wsparcia ze strony pracowników socjalnych oraz innych specjalistów ds. wsparcia społecznego w takich problemach, jak ubóstwo, alkoholizm, narkomania, sieroctwo, bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, handel ludźmi, zagrożenie dla macierzyństwa, kłopoty socjalne, psychologiczne, emocjonalne w rodzinach wielodzietnych i niepełnych, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, migracje, uchodźstwo i w integracja cudzoziemców, trudności w przystosowaniu do życia osób skazanych po odbyciu wyroku, zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe, klęski żywiołowe lub ekologiczne.
Studia politologiczne (politologia, stosunki międzynarodowe, dyplomacja): Studia politologiczne to inaczej studia o polityce lokalnej, wewnętrznej i międzynarodowej oraz sposobie sprawowania władzy w państwie (ustrojem politycznym) oraz relacjach i organizacjach międzynarodowych. Podczas studiów politologicznych będziesz zajmować się instytucjami i mechanizmami działania samorządów, rządu i organów administracji publicznej, relacjami rządzących, jednostek, społeczeństw, narodów, życiem społecznym i jego organizacją, funkcjonowaniem w państwie organizacji pozarządowych (sektor NGO). Wybierając kierunki politologiczne będziesz zajmować się takimi obszarami, jak nauka o państwie, ekonomia polityczna, historia polityczna, historia myśli społecznej, socjologia stosunków politycznych, polityka społeczna, geografia polityczna, marketing polityczny, komunikacja społeczna. Studia politologiczne to nie tylko sam kierunek politologia, ale i takie kierunki jak stosunki międzynarodowe, dyplomacja, polityka społeczna, europeistyka, bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo wewnętrzne, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, zarządzanie migracjami.
Studia kulturowe (kulturoznawstwo, etnologia, antropologia kulturowa, animacja kultury, ochrona dóbr kultury): Studia kulturowe to przede wszystkim kulturoznawstwo, etnologia, antropologia kulturowa, animacja kultury, ochrona dóbr kultury. Wybierając studia związane z kulturą będziesz zajmować się zarówno duchowym, jak i materialnym dorobkiem społeczeństw. Kultura to inaczej wszystkie wytwory ludzi, owoc wszelkich działań celowych (dzieła sztuki, muzyka, literatura, malarstwo, rzeźba, teatr, film, taniec, rzemiosło artystyczne, architektura, przedmioty użytku codziennego), ale także sfera duchowa, symboliczna, wzory myślenia i zachowania. Kulturoznawstwo to badania nad kulturą wysoką i popularną, poznawanie historii sztuki i cywilizacji. Etnologia (albo inaczej antropologia kulturowa) to przede wszystkim poznawanie kultury „innego” – kultur egzotycznych i ludowych, ale także współczesnych subkultur i zachowań grupowych np. w społecznościach korporacji biznesowych. Animacja kultury to przede wszystkim pobudzanie jednostek i społeczności do twórczości kulturowej – muzycznej, plastycznej, tanecznej, pisarskiej, rzemiosł artystycznych i technik twórczości ludowej (np. koronkarstwo, makatki, zwyczaje świąteczne). Ochrona dóbr kultury jest związana z opieką nad obiektami artystycznymi takimi jak nieruchomości (np. pojedynczy budynek, cmentarz, historyczny układ urbanistyczny, krajobraz kulturowy), przedmioty artystyczne nazywane często antykami (pot. dzieła sztuki i dzieła sztuki użytkowej), stanowiska i artefakty archeologiczne.
Kultura j język polski (studia polonistyczne): To studia poświęcone twórczości literackiej w języku polskim, przygotowujące zarówno do pracy jako krytyk artystyczny (literacki, teatralny, filmowy, operowy), jak i pracy naukowej związanej z polską literaturą, teatrem, filmem. Ścieżki studiowania polonistyki w obszarze kultury związane są także z różnymi rodzajami i gatunkami literatury, w tym literaturą dla dzieci i młodzieży. Polonistyka kulturoznawcza powiązana jest również z różnymi rodzajami animacji i promocji polskiej kultury.
Studia bibliotekoznawcze i informacja naukowa: Bibliotekoznawstwo, informacja naukowa, infobrokering i dokumentalistyka
To studia skupione na katalogowaniu, przechowywaniu, użyczaniu i wykorzystywaniu twórczości w języku polskim w formie drukowanej i elektronicznej, zarówno w literaturze pięknej, jak i użytkowej (w tym publikacji naukowych). To studia związane z przyszłą pracą nie tylko w bibliotekach i archiwach, ale zasobach baz danych oraz infobrokeringiem (zarządzaniem informacją).
Studia religioznawcze i teologiczne: Studia religioznawcze to coś innego, niż studia teologiczne. Religioznawstwo to część kulturoznawstwa, poznawanie różnych religii jako części kultury danego społeczeństwa. Studia teologiczne to z kolei poznawanie konkretnej religii, reguł nią rządzących, prawd wiary oraz społeczności wierzących. Nie ma więc “teologii” jako takiej, jest teologia katolicka, prawodławna, protestancka, judaistyczna, islamska, buddyjska, hinduistyczna itd. Religioznawstwo to więc badanie religii od zewnątrz, a teologia poznawanie religii od wewnątrz, jako przedstawiciel danego wyznania. Religioznawca jest badaczem, a teolog wyznawcą – duchownym danej religii lub świeckim ekspertem od danego wyznania. Podczas studiów religioznawczych będziesz zajmować się takimi zagadnieniami, jak antropogonia i kosmogonia (pochodzenie człowieka i świata wg. różnych religii), bóg/bóstwo i boskość, dusza, geneza i funkcje religii, świętość i hierofania (objawienie świętości), inicjacja religijna, kult, magia, mit, sacrum i profanum (świat religijny i świecki), przesąd, symbol, śmierć i życie pozagrobowe, tabu, teofania i teogonia (objawienie i pochodzenie bóstwa), transcendencja, zabobon. Program studiów teologicznych zależy od religii, której dotyczą (chrześcijańskiej lub pozachrześcijańskiej). Można jednak w każdym przypadku mówić o takich obszarach, jak poznawanie podstaw wiary (Biblii lub innych świętych ksiąg), reguł wiary, teologii systematycznej oraz teologii pastoralnej (nauczania wiary).