Studia przyrodnicze w pigułce
Co warto wiedzieć o studiach związanych z naukami przyrodniczymi? Poniższe informacje będą dla Ciebie bardzo interesujące jeśli wahasz się, czy ma sens studiowanie jednego z kierunków, gdzie kluczem jest wiedza o prawach i zjawiskach przyrodniczych, przyrodzie ożywionej (rośliny, zwierzęta) i nieożywionej (ziemia jako planeta, lądy, morze, atmosfera) oraz ich ochroną i wykorzystaniem gospodarczym przez człowieka to poniższe informacje. Zanim przystąpisz do rekrutacji na studia związane z naukami przyrodniczym – dowiedz się o nich więcej. Sprawdź, co to są kierunki ścisłe, jakie dają możliwości studiowania i pracy dla absolwentów. Kierunki przyrodnicze dostępne są zarówno na licencjackich (3 lata), jak i na studiach inżynierskich (3,5 roku) oraz na magisterskich studiach “uzupełniających” (2 lata). Można także uczyć się kompetencji przydatnych na podyplomówkach lub pogłębiające wiedzę z wcześniejszych etapów edukacji. Kandydat na kierunek przyrodniczy powinien przede wszystkim lubić poznawać świat przez doświadczenie, obserwację, wyciąganie wniosków oraz zamiłowanie do eksperymentowania. Przydają się też uzdolnienia matematyczne, bo matematyka jest kluczem do wiedzy i sukcesu na wielu kierunkach nauk przyrodniczych. Im lepiej radzisz sobie “z matmą”, tym nauka jest efektywniejsza, a przede wszystkim przyjemniejsza. Popularny “talent do majsterkowania” nie jest niezbędny, jeśli dokładność, precyzja, wnikliwość i zapał i ambicja osiągnięcia sukcesu w tej właśnie dziedzinie są silne.
Na pewno interesuje Cię, jakie kierunki masz do wyboru. Można je pogrupować ze względu na rodzaj nauk przyrodniczych którego dotyczą: to studia biologiczne, ekologiczne, biotechnologiczne, fizyczne i astronomiczne, chemiczne, geograficzne, rolnicze, rybackie, leśne, z technologii żywności i weterynaryjne.
Studia biologiczne (biologia, mikrobiologia, biofizyka, biochemia, bioinformatyka, neurobiologia): Nauka przyrodnicza – biologia, to jest bardzo częste skojarzenia wśród kandydatów na studia. I nic dziwnego, bo mówiąc “przyroda” bardzo często domyślnie utożsamiamy ją z przyrodą ożywioną. Studia biologiczne związane są właśnie z badaniem organizmów żywych oraz zjawiska życia i jego przejawów. Jeśli lubisz poznawać rośliny, zwierzęta i różne mikroorganizmy dostępne do obserwacji pod mikroskopem – studia biologiczne są właśnie dla Ciebie. To nie tylko sam kierunek biologia, ale i inne kierunki związane z poszczególnymi obszarami biologii i poszczególnymi kierunkami nauk biologicznych: biochemią, biofizyką, bioinformatyką, biomechaniką, biorobotyką, aerobiologią, anatomią, antropologią fizyczną, astrobiologią, biogeografią, chorologią, bioinformatyką, biogerontologią, biologią molekularną, biologią, rozrodu, biologią rozwoju, embriologią, bioniką, bioelektroniką, biomechatroniką, cybernetyką, biocybernetyką, botaniką, cytologią (biologia komórki), ewolucjonizmem, genetyką, filogenetyką, fizjologią, histologią, hydrobiologią, kladystyką, mykologią, morfologią, neurobiologią, paleontologią, socjobiologią, systematyką, taksonomią, zoologią, entomologią, etologią, ichtiologią, biomatematyką (biologia matematyczna), biotechnologią, ekologią, ekofizjologią, autekologia, synekologią, ekologią krajobrazu, sozologią, mikrobiologią (ogólną i szczegółową), wirusologią, bakteriologią, mikrobiologią (gleb, wód i ścieków, żywności, lekarską, weterynaryjną, rolniczą, przemysłową, sanitarną, środowiskową).
Studia ekologiczne (ochrona środowiska, OZE odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami): Studia ekologiczne to z jednej strony ochrona środowiska, zasobów przyrodniczych przed ingerencją człowieka (w tym produkcją śmieci i zanieczyszczeniami terenów zielonych, powietrza, wód), przeciwdziałanie katastrofom ekologicznym, skutkom klęsk żywiołowych, Z drugiej strony to studia przyrodniczo-techniczne, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz ich rozwój, zaangażowanie w rozwój ekologicznych technologii i “zielonego biznesu”.
Studia biotechnologiczne (biotechnologia, bioinżynieria): Co to jest kierunek biotechnologia? To studia przyrodnicze związane z zastosowaniem układów biologicznych organizmów żywych do wytwarzania produktów na skalę przemysłową. Biotechnologia ma zatem zastosowanie w życiu codziennym np. w produkcji przetworów mlecznych, recyklingu, produkcji genetycznie zmodyfikowanych organizmów (GMO), produkcji antybiotyków. To nie tylko sam kierunek biotechnologia, ale i kierunki związane z biotechnologia medyczną, farmaceutycznej, zwierząt, roślin, bioinżynierii, medycyny roślin.
Studia fizyczne i astronomiczne: Fizyka to jedna z najstarszych nauk przyrodniczych. Już starożytni obserwowali otaczający ich świat i starali poznać się reguły nim rządzące. Zastanawiali się czym jest materia, jak jest zbudowana? Czy można wyodrębnić “cegiełki” z których składa się otaczająca nas rzeczywistość? Dlaczego słońce świeci, czym jest energia, dlaczego przedmioty spadają? To wszystko są podstawowe pytania, które stały u podwalin fizyki jako nauki o regułach przyrodniczych, prawach fizycznych, właściwościach świata materialnego, przemianami materii i energii, a także oddziaływań między nimi. Fizyka to zarówno nauka przyrodnicza, jak i ścisła, bardzo mocno powiązana z fizyką. Dlatego szukając kierunków przyrodniczych nie możesz pomijać studiów fizycznych. Podczas tych studiów zdobywać będziesz wiedzę o materii i energii, relacjach między nimi, stanach skupienia, prawach fizyki, zarówno w skali makro – ciał fizycznych, jak i na poziomie cząsteczek fizycznych i zjawisk kwantowych. Do opisu zjawisk fizycznych będziesz używać kompetencji matematycznych, używając pojęć takich jak liczba, wektor i tensor. To nie tylko sam kierunek fizyka, ale i inne kierunki związane z zastosowaniem kompetencji fizycznych w praktyce. To takie kierunki studiów i specjalności, jak fizyka nauczycielska, astrofizyka i astronomia, agrofizyka, badania materiałowe, biofizyka, chemia fizyczna, chemia kwantowa, fizyka techniczna, fizyka komputerowa, fizyka medyczna, fizyka matematyczna, geofizyka, informatyka kwantowa, ekonofizyka, fizyka atomowa, optyka, fotonika, fizyka jądrowa.
Studia chemiczne: Być może chemia kojarzy się Tobie przede wszystkim z eksperymentami w laboratorium, mieszaniem ze sobą składników chemicznych, tworzeniem związków i substancji. I to dobre skojarzenie, bo chemia to nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, oraz reakcje chemiczne – zmiany zachodzące między pierwiastkami i związkami chemicznymi. Jednak chemia to także nauka ścisła, bo kompetencje matematyczne są potrzebne do wszelkich obliczeń związanych z rozpisywaniem wzorów i reakcji chemicznych, w tym obliczeń stechiometrycznych (stosunkami ilościowymi przemian związków chemicznych zachodzących w czasie reakcji chemicznych). To nie tylko sam kierunek chemia, ale i inne kierunki związane z zastosowaniem kompetencji chemicznych w praktyce. To takie kierunki studiów i specjalności, jak chemia nauczycielska, technologia chemiczna, inżynieria chemiczna i procesowa, biochemia, chemia budowlana, chemia medyczna, chemia kosmetyczna, chemia sądowa, chemia jądrowa, agrochemia.
Studia geograficzne (geografia, geofizyka, geologia, oceanografia, geodezja, kartografia, geoinformatyka): Studia geograficzne nazywane związane są naukami o Ziemi jako planecie, z badaniem powłoki ziemskiej i zjawiskami tam występującymi – zarówno na powierzchni (biosfery gdzie toczy się życie ludzi, zwierząt i roślin), pod powierzchnią (powłoka glebowa i skorupa ziemska), w powłoce wodnej (litosferze) oraz w atmosferze (powłoce gazowej. Studia geograficzne to nie tylko kierunki przyrodnicze, ale i społeczne, bo dotyczą również powiązania powiązaniami pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a działalnością społeczeństw ludzkich. Studia geograficzne to nie tylko geografia (fizyczna i społeczno-ekonomiczna), ale i studia związane z poszczególnymi obszarami nauk o ziemi i powiązane z nimi, jak: geofizyka, geologia, oceanografia, kartografia, geodezja, geopolityka, geoinformacja, geoinformatyka, geomorfologia, hydrologia, limnologia, potamologia, glacjologia, klimatologia, fenologia, geografia gleb, biogeografia,
Studia rolnicze (rolnictwo, zootechnika, ogrodnictwo, sadownictwo, technika rolna, agrobiznes, agroturystyka): Studia rolnicze dotyczą kompetencji związanych z produkcją żywności (roślinnej i zwierzęcej) oraz hodowlą zwierząt wykorzystywanych gospodarczo. Studia rolnicze związane z produkcją roślina dotyczą takich obszarów jak uprawa roli w celu uzyskania płodów rolnych – produkcji roślin spożywczych (zboża, rośliny strączkowe, okopowe, pastewne), produkcja roślin przemysłowych (rośliny oleiste, włóknodajne, cukrodajne, specjalne – np. chmiel, machorka, tytoń szlachetny, wiklina, herbata, kakaowiec, kawowiec). To przede wszystkim kierunek rolnictwo także powiązane z nim takie kierunki, jak ogrodnictwo, sadownictwo, zielarstwo. Studia rolnicze związane z produkcją zwierzęcą to kierunek zootechnika i powiązane z nią inne dotyczą chowu i hodowli zwierząt gospodarskich: świnie, bydło domowe, drób (głównie kury, kaczki, gęsi), owce, kozy, króliki, pszczoły miodne, zwierzęta futerkowe, konie i osły, a także mniej popularne jeleniowate przepiórki, perlice strusie. To także kierunki związane z gospodarką rolniczą i wsią – technika rolnicza i leśna (TRiL), agrobiznes, agroturystyka, agrotechnika, agronomia, agrobiologia, agrochemia, agroekologia, agrogeologia, agrometeorologia, agroklimatologia.
Studia z technologii żywności (przetwórstwo rolne, mleczarstwo, chmielarstwo, winiarstwo): Kierunek technologia żywności związany jest przede wszystkim z produkcją wyrobów spożywczych, ich odbiorem z sektora rolnego i od innych dostawców produktów żywnościowych, wytwarzaniem, przetwarzaniem, utrwalaniem i przechowywaniem. To kierunki związane z przemysłem spożywczym, nie tylko samą produkcją, ale i zarządzaniem firmami przetwórczymi, marketingiem żywności, handlem produktami spożywczymi. To studia związane z wytwarzaniem produktów i półproduktów przeznaczonych do spożycia, takich jak: mięso, wędliny, mleko i wyroby nabiałowe, pieczywo, artykuły cukiernicze, napoje alkoholowe i bezalkoholowe. To studia dające kompetencje do pracy w takich sektorach przemysłu, jak rzeźnie, zakłady przetwórstwa rybnego i mięsnego, mleczarnie, piekarnie, cukrownie, gorzelnie, browary, młyny, wytwórnie soków i przetwórstwo warzywniczo-owocowe, zakłady cukiernicze oraz tytoniowe. To studia interdyscyplinarne, nie tylko przyrodnicze dotyczące rolnictwa, ale i studia techniczne, związane z maszynami i urządzeniami przetwórczymi oraz dotyczące żywienia człowieka – gastronomii i dietetyki. W ramach kształcenia poznasz takie obszary technologii żywności, jak chemia żywności, jej mikrobiologia i analiza, bezpieczeństwo produkcji żywności, maszynoznawstwo i inżynierię procesową, projektowanie technologiczne, zasady żywienia człowieka, zarządzanie i ekonomikę przedsiębiorstw żywnościowych.
Studia rybackie (rybactwo, akwakultura): Rybactwo to kierunek studiów związany z rybołówstwem – nie tylko połowem ryb w wodach śródlądowych, przybrzeżnych i pełnomorskich, ale także innych zwierząt i roślin wykorzystywanych do produkcji żywości i celów gospodarczych – takich jak owoce morza (skorupiaki i mięczaków czyli frutti di mare), glony jadalne. Z kolei kierunek akwakultura to hodowanie zwierząt i roślin wodnych sztucznych zbiornikach lub wydzielonej części zbiorników naturalnych (rzeki, jeziora, wody morskie).
Studia leśne (leśnictwo, technika leśna, technologia drewna): Studia leśne to z jednej strony leśnictwo (kierunki związane z funkcjonowaniem i ochroną ekosystemów w lasach, ich zagospodarowaniem, pielęgnowaniem, odnawianiem, gospodarką leśną w Lasach Państwowych, parkach narodowych oraz terenach leśnych należących do samorządów i podmiotów gospodarczych), a z drugiej strony związane z eksploatacją gospodarczą lasów i pozyskiwaniem drewna oraz jego przetwarzaniem, przemysłem tartacznym i drzewnym (technika rolnicza i leśna – TRIL, technologia drewna).
Studia weterynaryjne: Kierunek weterynaria to zarówno studia przyrodnicze, jak i medyczne. To nauka traktująca o chorobach zwierząt, ich leczeniu oraz profilaktyce, higienie produktów pochodzenia zwierzęcego oraz zajmująca się ochroną ludzi przed chorobami pochodzenia odzwierzęcego. Na studiach weterynaryjnych zyskasz także umiejętności zajmowania się nadzorem sanitarno-weterynaryjnym, sprawowania nadzoru weterynaryjnego nad ochroną zdrowia publicznego i środowiska. Studia na kierunku weterynaria w polskich uczelniach trwają 5,5 roku jako jednostopniowe studia magisterskie zakończone uzyskaniem tytułu lekarza weterynarii, równorzędnego z tytułem magistra.
Kierunek weterynaria to tam samo trudne i wymagające studia, jak kierunki kształcące lekarzy zajmujących się ludźmi. Studenci weterynarii uczą się o chorobach zwierząt, ich leczeniu oraz profilaktyce i higienie produktów pochodzenia zwierzęcego. Zajmują się również ochroną ludzi przed chorobami pochodzenia odzwierzęcego. Podczas wykładów, ćwiczeń i laboratoriów poznasz takie obszary kompetencji, wiedzy i umiejętności, jak biologia, biofizyka, biochemia, chemia, histologia, embriologia, anatomia zwierząt, fizjologia zwierząt, immunologia, mikrobiologia, genetyka, epidemiologia weterynaryjna, farmacja, farmakologia weterynaryjna, toksykologia, biostatystyka i metody dokumentacji, weterynaria sądowa, chów i hodowla zwierząt, technologia w produkcji zwierzęcej, żywienie zwierząt, etologia, ochrona środowiska, diagnostyka, chirurgia ogólna i anestezjologia, choroby zwierząt domowych i gospodarskich.
Studia przyrodniczo-architektoniczne (architektura krajobrazu): Architektura krajobrazu to zarówno studia przyrodnicze, jak i techniczne i artystyczne. To (w dużym uproszczeniu) kompetencje związane z projektowaniem wszystkiego, co mieści się między budynkami parków, placów, ogrodów, skwerów, ulic. Architektura krajobrazu to inaczej projektowanie przestrzeni. To studia łączące kompetencje artystyczne (projektowanie wizji przestrzennej), przyrodnicze (wiedzy o roślinach tworzących naturalne i zaprojektowane przez człowieka tereny zielone) oraz techniczne, inżynierskie (związane z rozwiązaniami technologicznymi wykorzystywanymi w projektowaniu przestrzeni – takimi jak ścieżki, mostki, sztuczne zbiorniki wodne czy mała architektura). Jak wyglądają studia na architekturze krajobrazu? Program studiów w zakresie architektury krajobrazu to prawdziwa mozaika różnych dziedzin. W ramach ćwiczeń i wykładów, nierzadko także laboratoriów, studenci muszą zgłębić znaczne obszary wiedzy. Należą do nich m.in. systemy informacji przestrzennej, planowanie przestrzenne, kształtowanie krajobrazu, urbanistyka, projektowanie wspierane komputerowo, konstrukcje ogrodowe. Jak się dostać architekturę krajobrazu? Osoby, które zamierzają studiować na tym kierunku, powinny wybrać uczelnię oraz zapoznać się wnikliwie z procedurą rekrutacyjną. Na kandydatów czeka bowiem wiele niespodzianek. Niektóre uczelnie oprócz konkursu świadectw, wymagają także egzaminów dodatkowych np. z rysunku. Tego rodzaju sprawdzian nie jest łatwy, dla ludzi, którzy nie uczyli się do tej pory sztuk plastycznych, dlatego warto rozważyć kursy przygotowawcze, aby zwiększyć swoje rekrutacyjne szanse.