Nowocześnie wyposażone laboratoria oraz pracownie specjalistyczne i projektowe, sale wykładowe o łącznej powierzchni przekraczającej 10 000 m2, nowoczesne programy studiów i doświadczona kadra dydaktyczna – to tylko część argumentów, które przemawiają za tym, żeby rozpocząć studia na Wydziale Biotechnologii i Ogrodnictwa UR w Krakowie. Zapraszamy do lektury wywiadu z z prof. dr. hab. Stanisławem Mazurem, Dziekanem Wydziału.
Zacznijmy od najważniejszej kwestii, czyli dlaczego warto zainteresować się ofertą edukacyjną Wydziału Biotechnologii i Ogrodnictwa Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie?
Ogrodnictwo jako wysoko wyspecjalizowane rolnictwo, stanowi ważny dział gospodarki polskiej. Polska od lat jest bowiem znaczącym w Europie i w świecie producentem i eksporterem owoców, warzyw, przetworów owocowo-warzywnych oraz roślin ozdobnych. Dobrzy specjaliści z zakresu technologii produkcji ogrodniczej, przetwórstwa owocowo-warzywnego, organizacji pracy w przedsiębiorstwach ogrodniczych, usług i doradztwa ogrodniczego są stale potrzebni.
Ogrodnictwo jest nauką interdyscyplinarną. Obszarem działalności ogrodniczej są nie tylko gospodarstwa ogrodnicze prowadzące uprawę roślin w celach towarowych takie jak szkółki, szklarnie, gospodarstwa gruntowe, laboratoria in vitro, ale także ogrody przydomowe, wnętrza mieszkalne, tereny zieleni, parki publiczne, czy ogrody edukacyjne i terapeutyczne.
Biotechnologia natomiast to wciąż nowa i bardzo dynamicznie rozwijająca się dziedzina nauki. Jest to kierunek interdyscyplinarny dla pasjonatów genetyki, biologii molekularnej oraz inżynierii genetycznej. Studenci tego kierunku mają możliwość specjalizowania się w ramach analityki biotechnologicznej oraz biotechnologii stosowanej, gdzie do wyboru mają jedną ze ścieżek tematycznych: biotechnologia roślin, zwierząt i żywności.
Czy studia w Krakowie są ciekawym rozwiązaniem dla absolwentów szkół średnich? Co miasto może zaoferować swoim żakom?
Kraków to miasto z ponad 1000-letnią tradycją, kiedyś stolica państwa, teraz skarbnica kultury i sztuki. To zabytki klasy zerowej, renomowane teatry, galerie sztuki, sale koncertowe, ale także nowoczesna architektura umiejętnie wcielona w historyczną zabudowę. Kraków jest ponad 760-tysięczną metropolią ale równocześnie to przyjazne miasto łączące w sobie tradycję i nowoczesność, w którym przeplatają się wpływy różnych kultur i epok. Tu nie może być nudno. Młodzi ludzie mogą tu przeżyć przygodę swojego życia.
Uczelnia oferuje swoim studentom mieszkania w bezpośrednim sąsiedztwie wydziału, praktycznie w centrum Krakowa, w komfortowych akademikach z pokojami 2- i 3-osobowymi. Na kampusie przy Al. 29 listopada znajduje się także stołówka, hala sportowa z siłownią i salą fitness, klub akademicki „Arka”, w którym odbywają się imprezy kulturalne, spektakle teatralne, kabaretowe, gdzie nasi studenci mogą rozwijać swoje zainteresowania nie związane z kierunkiem studiów. Popularnością wśród młodzieży cieszą się Chór Uniwersytetu Rolniczego, Studencki Zespół Góralski – Skalni. Przy uczelni działają także: Zespół Sygnalistów Myśliwskich „Hagard”, kabarety, teatr i kółko poetyckie oraz kluby turystyczne. Zapewniamy zatem naszym studentom nie tylko bazę noclegową, naukę, kulturę i rozrywkę, ale także środki finansowe w formie zarówno stypendiów socjalnych, ale także dla wyróżniających się – stypendia naukowe.
Praktyczny wymiar kształcenia i współpraca ze środowiskiem biznesowym jest obecnie najlepszym mechanizmem wpływającym na jakość zdobywanej przez studentów wiedzy i umiejętności. Czy Uniwersytet Rolniczy ściśle współpracuje z lokalnymi przedsiębiorstwami? Czy studenci mogą odbywać praktyki i staże w firmach partnerskich?
Z Wydziałem współpracuje stale grupa pracodawców, którzy mają udział w kreowaniu kierunków kształcenia i opiniowaniu programów kształcenia. Nasze działania edukacyjne mają na celu przygotowanie absolwentów o wysokim poziomie wiedzy ale także absolwentów posiadających umiejętności praktyczne, zawodowe. Przygotowujemy w ten sposób absolwentów do podjęcia pracy w zawodzie. W dwustopniowym systemie nauczania na studiach stacjonarnych I stopnia – inżynierskich praktyka zawodowa stanowi nieodłączną część programu. Utrzymujemy kontakty z wiodącymi producentami w Polsce, którzy oferują studentom miejsca na praktykach programowych. Studenci mogą także odbywać praktyki w nowoczesnych szklarniach i stacjach doświadczalnych Wydziału położonych niedaleko od centrum. Część studentów odbywa praktyki za granicą, gdzie mają możliwość poznania zasad funkcjonowania gospodarstw ogrodniczych różnego typu, a równocześnie doskonalą swoje umiejętności językowe. Prowadzona jest także coraz liczniejsza wymiana studentów na studia i praktyki w ramach Programu Erazmus. Dzięki studiom i stażom w uczelniach zagranicznych poprawiają się szanse absolwentów także na europejskim rynku pracy.
Problem jakości kształcenia na polskich uczelniach jest szeroko komentowany w środowisku naukowym. Jakie działania podejmują władze Państwa Wydziału, żeby lepiej dostosować ofertę kształcenia do wymogów współczesnego rynku pracy?
Nasza oferta edukacyjna jest zgodna z misją Uczelni i uwzględnia przygotowanie specjalistów, nie tylko w obszarze szeroko rozumianego sektora rolniczego, ale także dynamicznie zmieniających się potrzeb i oczekiwań, specyficznych dla terenów wiejskich i ich mieszkańców, ale także terenów zurbanizowanych, gdzie mogą znaleźć pracę specjaliści od projektowania, zakładania i pielęgnowania zieleni nie tylko w otoczeniu budynków. Popyt na kompleksowo świadczone usługi ogrodnicze w zakresie planowania, zakładania i formowania ogrodów, wykorzystywania elementów przyrodniczych i architektonicznych dynamicznie wzrasta. Kształcimy także studentów na kierunku Biotechnologia. Prace nad doskonaleniem roślin uprawnych, a więc tworzeniem nowych odmian mogą być prowadzone metodą konwencjonalną – Wydział przez wiele lat współpracował i współpracuje z hodowcami światowych koncernów nasiennych odnosząc spore sukcesy. Obecnie znaczenia nabierają analizy związane z jakością rośliny na poziomie molekularnym. Szukamy materiałów, które genetycznie wzbogacą pulę genową dostępną hodowcom do selekcji, w celu uzyskania roślin np. odporniejszych na choroby i szkodniki od dotychczas będących w doborze odmian, czy o podwyższonej wartości prozdrowotnej. To są bardzo aktualne problemy rolnictwa nie tylko w Polsce ale także na całym świecie.
Ciągle modyfikujemy naszą ofertę kształcenia dostosowując ją do zapotrzebowania na rynku pracy i już w następnym roku akademickim 2015/16 planujemy wprowadzić kierunek Technologia roślin leczniczych i prozdrowotnych. W ostatnich latach nastąpił olbrzymi rozwój upraw roślin zielarskich i przemysłu zielarskiego ze względu na zwiększone zainteresowanie świata medycznego i konsumentów indywidualnych leczeniem niekonwencjonalnym, zielarskim. Zioła, przetwory zielarskie i suplementy diety stosowane są obecnie często w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Program kształcenia na kierunku Rośliny Lecznicze i Prozdrowotne został tak przygotowany, żeby dać wiedzę i umiejętności pozwalające absolwentowi na prowadzenie produkcji roślin leczniczych i prozdrowotnych, pozyskanie oraz obrót surowcami i produktami roślinnymi o właściwościach nutraceutycznych i leczniczych. Absolwent będzie potrafił wykorzystać nowoczesne metody analityczne, w tym farmakopealne, do oceny tożsamości surowca roślinnego oraz jego standaryzacji, a także będzie umiał zarządzać jakością surowca.
Od lat obserwuje się w Europie i na świecie tworzenie się globalnego rynku pracy, rośnie także wśród młodych ludzi mobilność geograficzna. Także rynek edukacji staje się rynkiem globalnym. Wychodząc na przeciw temu zjawisku wraz z partnerami z Uniwersytetu Rolniczego w Nitrze oraz Uniwersytetu Grzegorza Mendla w Brnie uruchomiliśmy w tym roku studia II stopnia prowadzone w języku angielskim International of Horticultural Science (magisterskie). Podczas każdego z trzech semestrów studenci będą pobierali nauki na wydziałach poszczególnych uniwersytetów specjalizujących się w grupach przedmiotów. Brno ma ogromne doświadczenia w zakładaniu i prowadzeniu winnic oraz produkcji wina. Nitra kształci w produkcji ogrodniczej, architekturze krajobraz, a biotechnologiczne wykształcenie na najwyższym światowym poziomie zapewni Kraków.
Pozostańmy jeszcze przy aspekcie rynku pracy. Czy Wydział bada losy swoich absolwentów? Czy znajdują oni zatrudnienie w swoich wyuczonych zawodach?
Szacuje się, że bezrobocie lub praca poniżej uzyskanych kwalifikacji wśród młodych ludzi z wyższym wykształceniem dotyka w Polsce ponad 200 000 osób. Zgodnie z Ustawą o szkolnictwie wyższym, która od 2014 r. wprowadziła obowiązek monitorowania losów zawodowych absolwentów uczelni wyższych także Uniwersytet Rolniczy bada losy swoich absolwentów. Na Uczelni funkcjonuje Biuro karier, które do 5 lat po ukończeniu studiów monitoruje losy absolwentów każdego rocznika studiów metoda ankietową. Na podstawie zebranych wyników zostaje opracowany corocznie raport, który z założenia ma zaprezentować losy zawodowe absolwentów badanego rocznika. Pozwala to na uzyskanie szczegółowych informacji na temat wymagań współczesnego rynku pracy znajdującego się w otoczeniu społeczno-gospodarczym uczelni. Zebrane informacje mają pomóc studentom w wyborze kariery zawodowej oraz najlepszych sposobów realizacji celów zawodowych absolwenta.
Nasza Uczelnia brała udział w projekcie realizowanym przez Politechnikę Krakowską pt. „Monitoring losów absolwentów – drogą do sukcesu uczelni XXI wieku”. Celem tego projektu była optymalizacja systemu monitoringu losów zawodowych absolwentów. Powstała Elektroniczna Platforma Analizy Kompetencji (EPAK) – nowe narzędzie do automatycznego gromadzenia, przetwarzania i edytowania informacji o jakości kształcenia, pochodzących zarówno z monitoringu absolwentów, jak i od pracodawców. Projekt zakończył się w tym roku, 16 szkół wyższych modyfikowało program do monitorowania drogą elektroniczną losów absolwentów. Wstępny raport wykazał na razie bardzo niską responsywność ankietowanych na poziomie zaledwie 20% w przypadku absolwentów. Trudno jest uzyskać wiarygodne i powtarzalne wyniki od tak małej liczby respondentów.
Wydział prowadzi w tej chwili 3 kierunki studiów, czym one się wyróżniają i dlaczego warto studiować właśnie tutaj?
Obecnie kształcimy studentów na 3 kierunkach Ogrodnictwo, Biotechnologia i Sztuka Ogrodowa. Ogrodnictwo jest najstarszym kierunkiem, prowadzonym nieprzerwanie od 1968 roku, na którym mogą kształcić się osoby zainteresowane nowoczesnymi technologiami w produkcji sadowniczej, warzywniczej, uprawą roślin ozdobnych, marketingiem ogrodniczym, agroekologią oraz bioinżynierią. Absolwent tego kierunku jest przygotowany do samodzielnego prowadzenia gospodarstwa ogrodniczego oraz do pracy i świadczenia usług w przetwórstwie owocowo-warzywnym, w agencjach państwowych działających na rzecz rolnictwa, w specjalistycznych gospodarstwach ogrodniczych, w tym wykorzystujących techniki z zakresu biotechnologii roślin, instytutach naukowo-badawczych, ośrodkach badawczo-rozwojowych, jednostkach doradczych i upowszechniających wiedzę ogrodniczą oraz instytucjach związanych z kształtowaniem i konserwacją terenów zieleni.
Kierunek Biotechnologia prowadzony przy współudziale specjalistów z wydziałów Biologii i Hodowli Zwierząt, Technologii Żywności i Rolniczo-Ekonomicznego przygotowuje absolwentów do posługiwania się szeroką wiedzą biologiczno-chemiczną oraz daje znajomość podstaw technologii w pracy zawodowej. Inżynier biotechnologii ma możliwość podjęcia pracy zawodowej w laboratoriach wykorzystujących materiał biologiczny jak również w różnych działach produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz przemyśle rolno-spożywczym, farmaceutycznym, w ochronie zdrowia i środowiska naturalnego.
Kierunek Sztuka Ogrodowa to nowy kierunek ale tradycje nauczania z tego zakresu na wydziale są długie. Od roku 2002 prowadziliśmy kształcenie w ramach specjalności Sztuka ogrodowa się na kierunku Ogrodnictwo. Absolwent kierunku Sztuka Ogrodowa zna metody, techniki i materiały do projektowania, budowy oraz pielęgnacji ogrodów w różnej skali, od ogrodów przydomowych po publicznie użytkowane duże przestrzenie. Ma umiejętności niezbędne do zakładania, utrzymania i prowadzenia nadzoru nad terenami zieleni na poziomie praktycznym i biznesowym.
Żyjemy obecnie w społeczeństwie opartym na wiedzy, a szybkie tempo zmian sprawia, że uczenie się staje się procesem permanentnym trwającym przez całe życie. Konieczność podnoszenia i zmiany kwalifikacji wiąże się także ze wzrostem długości życia i aktywności zawodowej. Nasz Wydział oferuje nie tylko możliwość kontynuacji kształcenia na studiach III stopnia (doktoranckich), ale także daje możliwość podnoszenia kwalifikacji zawodowych poprzez uczestnictwo w studiach podyplomowych: Florystyka oraz Podyplomowe Studia Terenów Zieleni. Planujemy także w najbliższym czasie przygotować program studiów podyplomowych ‘Hortiterapia’. Hortiterapia jest terapią zajęciową z wykorzystaniem roślin i prac ogrodniczych takich jak: rozmnażanie, sadzenie, pielęgnacja czy dekoracje roślinne w leczeniu i rehabilitacji dzieci oraz dorosłych. Współczesne ogrodnictwo to nauka dotycząca nie tylko klasycznej uprawy i zastosowania roślin ozdobnych, warzywnych i owocowych w ogrodach, ale również nauka badająca wpływ działalności ogrodniczej na rozwój emocjonalny i umysłowy człowieka, a także na poprawę jakości życia.