Polscy: Eva Minge, Dawid Tomaszewski, Joanna Przetakiewicz, Maciej Zień. Zagraniczni: Alexander McQueen, Miuccia Prada, Yves Saint Laurent, Giorgio Armani. Projektanci mody. Chcesz dołączyć do tego grona? Sprawdź, co musisz zrobić.
Projektant mody to artysta, krawiec, stylista i usługodawca w jednym, zajmuje się tworzeniem odzieży – użytkowej lub artystycznej. Projektant tworzy rysunek pojedynczego modelu lub całej kolekcji, wykonuje go ręcznie, na papierze albo korzysta ze specjalistycznego programu komputerowego. Do jego zadań należy także dobieranie materiałów, z których mają być uszyte modele, dlatego ściśle współpracuje z producentami tkanin, uczestniczy w przygotowaniu szablonów odzieży, na podstawie których będzie uruchomiona produkcja, a następnie przekazuje je do uszycia lub szyje je sam. W przypadku projektowania artystycznego, gdy kolekcja będzie już gotowa, projektant podejmuje współpracę z agencjami modelek, a następnie uczestniczy w przygotowaniu pokazu i katalogu ze swoją kolekcją lub szuka innego sposobu na promocję i sprzedaż (np. nawiązuje kontakt ze specjalistycznymi sklepami internetowymi). Projektant, który pracuje samodzielnie, powinien orientować się w zasadach marketingu, reklamy i PR, bo w takim przypadku jest nie tylko twórcą, ale też menedżerem swojej marki. W przypadku projektanta zatrudnionego w firmie odzieżowej do jego obowiązków należy współpraca z działem handlowym, wzorcownią i produkcją. Przy tworzeniu kolekcji odzieży użytkowej ważne jest, aby spełniała ona oczekiwania konsumentów, dlatego oprócz talentu i wizji artystycznej projektant musi wykazać się znajomością realiów rynku i trendów panujących na świecie. Poza tym nie pracuje tutaj sam, co ma swoje plusy i minusy, w trakcie pracy konsultuje się z wieloma osobami, które pomagają wybrać projekty będące częścią kolekcji, a następnie je zrealizować.
Wiedza i umiejętności
Dizajner musi mieć wiedzę z zakresu projektowania, rysunku i malarstwa oraz krawiectwa, poza tym powinien myśleć plastycznie i wiedzieć, jak nadać trójwymiarową formę swoim pomysłom, dlatego wymaga się od niego wyobraźni i myślenia przestrzennego. Oprócz umiejętności rzemieślniczych w zakresie kroju i szycia przyda mu się znajomość zagadnień technicznych i projektowania komputerowego. Liczą się tu także umiejętności dostosowania się do wymagań firmy, znajomość języków obcych, a także umiejętność analizowania rynku i gotowość do zmian. Pomocne cechy charakteru i umiejętności? Oryginalność, wytrwałość, zdolności organizacyjne. Poza tym, w myśl słów Nicolasa Ghesquiera: To, co najbardziej pociąga mnie w modzie, to że jest ona odzwierciedleniem naszych czasów. Musisz w tym uczestniczyć, być świadkiem własnego momentu, powinien bacznie obserwować to, co się dzieje wokół niego. Wskazana jest znajomość socjologii, psychologii i historii kultury albo chociaż dar obserwacji.
Wykształcenie
Projektantem można być bez wykształcenia, jednak, jak w każdej dziedzinie, lepiej jest je mieć. Jest wiele szkół wyższych oferujących studia z zakresu projektowania, warto zwrócić uwagę na najpopularniejsze i cieszące się największym prestiżem uczelnie łódzkie, czyli ASP w Łodzi i Wydział Tkaniny i Ubioru, a także na Wyższą Szkołę Sztuki i Projektowania. Warunkiem uczestniczenia w procesie rekrutacji na kierunki związane z projektowaniem ubioru jest dostarczenie obok standardowych dokumentów (świadectwo dojrzałości, zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań medycznych, podanie o przyjęcie na studia itp.) teczki zawierającej prace plastyczne i rysunkowe, w tym obowiązkowe studium postaci. Projektowanie ubioru w Łodzi należą do najbardziej obleganych kierunków studiów, na studia stacjonarne przyjmowanych jest 12-13 osób, a chętnych są setki.
Przedmioty: malarstwo, rysunek, rzeźba, kompozycja. Pozornie nie związane ściśle z kierunkiem przedmioty te uczą podstawowych dla projektanta umiejętności komponowania, rysowania projektów oraz wrażliwości plastycznej i kolorystycznej. Istotnym elementem edukacji jest praktyczna umiejętność sporządzania wykrojów, szycia i wykańczania odzieży.
Specjalności obowiązujące na kierunku to między innymi: haute couture, kostiumy teatralne i filmowe oraz konfekcja przemysłowa: damskie i męskie ubiory wierzchnie, bielizna, stroje kąpielowe, odzież robocza, ubranka dziecięce, ubiór sportowy i akcesoria. We współczesnym przemyśle odzieżowym co chwilę pojawiają się nowe specjalności i dziedziny: operowanie kolorem i materiałem (colour & trim design), technologia łączenia ubioru z elektroniką (wearable technology), styling, prognozowanie trendów (trendscouting), kreowanie wizerunku.
Część osób decyduje się na edukację za granicą, jest to jednak dość kosztowne i bez stypendiów niewiele osób może sobie na to pozwolić. Alternatywą dla wyższej edukacji jest rozpoczęcie pracy jako pomocnik lub stażysta w domu mody, polskim albo zagranicznym – w ten sposób również można poznać tajniki zawodu.
Ważne!
Przyszły projektant powinien brać udział w licznych konkursach na pojedynczy projekt lub kolekcję, w przeciwnym razie może nigdy nie przebić się ze swoją twórczością do szerszego grona odbiorców. Organizują je firmy odzieżowe, czasopisma i serwisy internetowe poświęcone modzie, placówki edukacyjne oraz fundacje. Najpopularniejsze dzisiaj to Fashion Designer Awards, Art&Fashion Forum, a także telewizyjny Project Runway. To jeden ze skuteczniejszych sposobów na zaistnienie w tym, dość hermetycznym, środowisku zawodowym. Droga do kariery może wieść także przez sekcje konkursowe fashion weeków (tygodni mody), których mamy w Polsce kilka, są to m.in. FashionPhilosophy Fashion Week Poland, Cracow Fashion Week, Mercedes Benz Fashion Week Poland, czy Wrocław Fashion Meeting.
Zatrudnienie i zarobki
Młody projektant ma do wyboru albo pracę dla firmy odzieżowej, w której artystyczne wizje młodego projektanta zderzą się z opinią reszty zespołu i twardą rynkową rzeczywistością, albo założenie prywatnego atelier, które zapewni mu większą swobodę, ale niekoniecznie niezależność finansową. Należy jednak pamiętać, że dzisiaj ogromną siłą jest sprzedaż ubrań online, dlatego dzisiaj atelier może być po prostu kawałkiem przestrzeni w mieszkaniu, a nie wielkopowierzchniowym pomieszczeniem, w którym będzie się przyjmować klientów.
Wyższe zarobki przychodzą wraz z „wyrobieniem” sobie nazwiska, marki, jednak ciężko określić, jakiego rodzaju są to kwoty. Można jednak znaleźć tego rodzaju informacje:
5000 zł – tyle żąda znany projektant za miesiąc pracy nad kostiumami do opery,
5500 zł – dostanie projektantka w mieście wojewódzkim za sprzedaż w swoim atelier i szycie na miarę.
10 000 zł – zarobi łódzki projektant za zlecenie od wielkiego koncernu elektronicznego na zaaranżowanie nowego produktu firmy i powiązanie go z modą,
30 000 zł – to miesięczny zarobek topowego projektanta.
Jest więc o co walczyć.
W ostatnim czasie ubrania proponowane przez rodzimych projektantów sprzedają się coraz lepiej. Złożyło się na to kilka czynników, po pierwsze: cena, która co prawda jest dość wysoka, ale jednak coraz bardziej zbliżona do tej oferowanej przez sieciówki. Jakość, prestiż, oryginalność – ubrania produkowane w Polsce powstają z lepszych materiałów i w małych ilościach – idąc na imprezę ubrana/y w coś od polskiego projektanta możesz mieć pewność, że nie znajdziesz drugiej osoby wyglądającej tak jak Ty. Zakupy u polskich projektantów to także wspieranie polskiej gospodarki – projektanci korzystają z usług polskich szwalni, producentów tkanin, drukarni drukujących materiały i metki.
Warto dodać, że polskie ubrania są doceniane za granicą, zachodnioeuropejscy konsumenci są już zmęczeni sieciówkami, stąd ich otwartość na niezależną i ciekawą modę spoza kraju. Wszystkie te czynniki przemawiają na korzyść osób, które chcą zawodowo zająć się tą profesją.