Adwokat: poważna postać w dość zabawnym stroju – todze stoi w sali sądowej i wygłasza płomienną przemowę w obronie swojego, oczywiście niewinnego, klienta. Taki obraz ma większość z nas na myśl o pracy adwokata, taki zwykliśmy oglądać w filmach i serialach. Jest to oczywiście pewna część prawdy. Musisz jednak wiedzieć, że praca adwokata, podobnie jak droga do tego zawodu wypełniona jest w dużej mierze ciężką i żmudną pracą. Choć efekty zwykle warte są zachodu.
Adwokat to jeden z zawodów prawniczych, cieszący się niezmiennie dużym prestiżem i poważaniem w społeczeństwie. Czym zajmuje się adwokat? Oto kilka jego podstawowych obowiązków:
- reprezentowanie stron przed sądem,
- obrona oskarżonych w sprawach karnych,
- udzielanie porad prawnych zgodnie ze swoją specjalizacją,
- sporządzanie opinii prawnych i dokumentów.
Praca adwokata wiąże się z prestiżem i dość wysokimi zarobkami, ale też ogromną odpowiedzialnością i zaangażowaniem. Adwokat w swoją pracę wkłada bardzo dużo czasu i wysiłku intelektualnego. Zawód ten ingeruje także w sferę prywatną. Adwokatem może być tylko osoba o nieposzlakowanej opinii, niekarana. Zawodu adwokata nie może wykonywać osoba, której małżonek pełni funkcje sędziowskie, prokuratorskie lub w okręgu izby adwokackiej. Adwokaci muszą także przestrzegać szeregu zasad etycznych, ustalonych przez Naczelną Radę Adwokacją specjalną uchwałą.
Adwokat należy do grupy wolnych zawodów. Nie może być zatrudniony na umowę o pracę. Pracuje zazwyczaj w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim lub różnego rodzaju spółkach.
Studia to początek – jak zostać adwokatem?
Droga do kariery adwokackiej jest długa i pracochłonna. Jej kolejne etapy to:
- studia prawnicze
- egzamin na aplikację
- aplikacja
- egzamin zawodowy i wpisanie na listę adwokatów.
Studia prawnicze nie należą do najprostszych, co nie zmienia faktu, że każdego roku wybiera je wielu kandydatów. Zobacz, gdzie możesz studiować prawo.
Następnym krokiem jest aplikacja adwokacka. Nabór na aplikację odbywa się raz w roku i polega na złożeniu kompletu dokumentów do odpowiedniej siedziby komisji kwalifikacyjnej oraz zdaniu egzaminu konkursowego. Termin egzaminu każdego roku ustala i ogłasza Ministerstwo Sprawiedliwości. Egzamin ma formę testu wyboru z jedną prawidłową odpowiedzią, składa się ze 150 pytań i trwa 4 godziny. Brzmi łatwo, ale zdecydowanie tak nie jest. Fakt ten potwierdzi zapewne wielu aplikantów, którzy do egzaminu podchodzili wielokrotnie. Komisja przyznaje dodatkowe punkty za ukończenie drugiego kierunku, zdobycie dyplomu z wyróżnieniem oraz znajomość języków obcych poświadczoną certyfikatami.
Po zdaniu egzaminu kandydaci mają 2 lata na zapisanie się na listę aplikantów. To do nich należy obowiązek znalezienia patrona, który odpowiada za przebieg aplikacji i kształcenie aplikanta. Aplikacja trwa 3 lata i 6 miesięcy. W tym czasie aplikanci uczestniczą w zajęciach teoretycznych i praktycznych, m.in.:
a) wykonywanie zleconych przez patrona zadań i ćwiczeń praktycznych oraz zastępowanie przed sądami;
b) uczestniczenie w zajęciach szkoleniowych organizowanych i rekomendowanych przez okręgową radę adwokacką oraz Naczelną Radę Adwokacką;
c) odbycie praktyki w sądzie, prokuraturze, kancelarii notarialnej lub innej instytucji publicznej. Na 6-miesięczną praktykę kieruje aplikanta okręgowa rada adwokacka.
Co ważne, aplikacja jest niestety płatna. Wysokość opłaty szkoleniowej odpowiada 3,05-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę rocznie. Daje to zatem kwotę ponad 5 tys. zł za każdy rok aplikacji adwokackiej.
Każdy rok szkoleniowy podczas aplikacji kończy się zdaniem kolokwium rocznego. Natomiast cała aplikacja kończy się egzaminem zawodowym. Egzamin składa się z 5 części:
- testu składającego się ze 100 pytań jednokrotnego wyboru
- rozwiązania zadania z zakresu prawa karnego, np. przygotowanie aktu oskarżenia lub apelacji
- rozwiązania zadania z zakresu prawa cywilnego, np. przygotowanie pozwu lub wniosku
- rozwiązania zadania z zakresu prawa administracyjnego, np. przygotowanie skargi lub opinii prawnej
- rozwiązania zadania z zakresu prawa gospodarczego, np. przygotowanie umowy lub pozwu
Czy nadajesz się na adwokata?
Jak już zauważyłeś, droga do zawodu adwokata to studia, wiele lat nauki i egzaminów. Z pewnością zatem przyda Ci się świetna pamięć niezbędna do zapamiętania niezliczonych stron aktów prawnych, a w późniejszej pracy – szczegółów licznych spraw, którymi będziesz się zajmował.
Praca adwokata związana jest także z codziennymi kontaktami z ludźmi – zarówno klientami, jak i współpracownikami oraz urzędnikami. Niezbędne okazują się tu kompetencje interpersonalne oraz ogólne obycie w sytuacjach oficjalnych. Adwokat jest dociekliwy, potrafi słuchać i rozmawiać z ludźmi. Stres jest także jego codziennością. Mierzy się on z nim nie tylko na sali sądowej. Musi zatem potrafić pracować w sytuacji stresowej i pod presją czasu.
Kariera i zarobki
Młodzi adwokaci tuż po uzyskaniu uprawnień mogą szukać pracy w kancelariach innych prawników, w spółkach adwokackich lub założyć własną kancelarię. Nie są oni zatrudniani na umowę o pracę, ponieważ wykonują wolny zawód.
Według powszechnej opinii adwokaci zarabiają bardzo dużo. Należy jednak pamiętać o długiej i kosztownej drodze do rozpoczęcia kariery, a i na jej początku młodzi adwokaci nie mogą liczyć od razu na wysokie wynagrodzenia. Na początku, zależnie od regionu i renomy kancelarii, są to kwoty wysokości 1,5-3 tys. zł. miesięcznie. Z czasem zarobki adwokata rosną, w miarę nabywania doświadczenia i specjalizacji w określonej dziedzinie prawa, a także wypracowania prestiżu własnego nazwiska. Dochodzą wtedy różnego rodzaju prowizje i premie od wygranych spraw.
Na największe dochody mogą liczyć oczywiście adwokaci, którzy prowadzą własne kancelarie. Wówczas kwoty te mogą sięgać nawet kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych.