Studia orientalistyczne w pigułce
Co warto wiedzieć o orientalistyce? Jeśli wahasz się, czy ma sens studiowanie jednego z kierunków związanych z językami Afryki, Azji, Oceanii, narzeczami i językami ludów w egzotycznych dla nas krajach oraz związanych z nimi kręgami kulturowymi, to poniższe informacje będą dla Ciebie bardzo interesujące. Zanim przystąpisz do rekrutacji na studia orientalistyczne – dowiedz się więcej o niej. Sprawdź, co to jest orientalistyka, jakie daje możliwości studiowania i pracy dla absolwentów.
Orientalistyka to nauka o kulturach orientalnych: językach, literaturze, sztuce, historii, społeczeństwie, życiu codziennym i obyczajach, polityce, religii, filozofii itp. Na ogół odnosi się do kultur (ludów, cywilizacji) Orientu, czyli Azji, Bliskiego Wschodu, Maghrebu, ale często w obręb jej zainteresowania włącza się także kultury obszaru Sahelu i tzw. Czarnej Afryki, a w interpretacjach skrajnych także kultury Oceanii, a nawet Europy Środkowo-Wschodniej. Orientalistyka to zatem filologia afrykańska, studia azjatyckie, a także filologie z takich krajów, jak Daleki Wschód – Chiny (sinologia), Japonia (japonistyka), Korea (koreanistyka), kraje arabskie i Bliskiego Wschodu (arabistyka, iranistyka, turkologia), Izrael (hebraistyka, judaistyka), Indie (indologia), Tybet (tybetologia), Mongolia (mongolistyka).
Orientalistyka i filologie orientalne dostępne są na studiach licencjackich (3 lata) oraz na magisterskich studiach uzupełniających (2 lata). Można rozwijać kompetencje orientalistyczne na filologicznych studiach podyplomowych.
Na pewno interesuje Cię, jakie kierunki i specjalności orientalistyczne masz do wyboru. Można je pogrupować ze względu na obszar językowy i geograficzny w Afryce lub Azji.
- Orientalistyka (filologia orientalna): W ramach studiów orientalistycznych na niektórych uczelniach możesz znaleźć po prostu kierunek orientalistyka, niekiedy z dopiskiem sugerującym, którego z obszarów językowych dotyczą prowadzone tam specjalizacje. Na każdej z nich możecie się spotkać z zajęciami praktycznej nauki języka, wiedzy o języku i komunikacji o literaturze i kulturze wybranego obszaru językowego o akwizycji i nauce języków, językoznawstwa i językoznawstwa stosowanego, literaturoznawstwa, kulturoznawstwa.
- Afrykanistyka (filologia afrykańska): Studia afrykanistyczne są związane z poznawaniem języków, społeczeństw i kultury tego kontynentu, w szczególności Afryki Subsaharyskiej. To przede wszystkim poznawanie języków powszechnie używanych przez duże grupy narodowościowe i plemienne, takich jak język hausa (używany w Nigerii i Nigrze), amharski (język używany w Etiopii), suahili (język używany w Afryce Wschodniej).
- Arabistyka (filologia arabska): Arabistyka to jedna z dziedzin orientalistyki. Studia kształcą te specjalistów w dziedzinie językoznawstwa arabskiego, kultury krajów arabskich, literatury klasycznej i współczesnej islamu oraz spraw politycznych świata arabskiego. Podczas studiowana będziesz zajmować się badaniem języka arabskiego, kultury, historii obszarów arabskojęzycznych, systemów religijnych i filozoficznych (w tym religii i filozofii muzułmańskiej), literatury arabskiej, sztuki islamu, a także polityki, gospodarki oraz ekonomii Bliskiego Wschodu. Jest to kierunek przeznaczony dla tych, którzy nie mają najmniejszych trudności z nauką języków obcych. Na arabistyce skupiasz się na nauce języka i stajesz specjalistą w zakresie odmienności kultury arabskiej od europejskiej.
- Etnolingwistyka: Studia etnoloingwistyczne powiązane z orientalistyką to poznawanie języków Afryki, Bliskiego, Środkowego i Dalekiego Wschodu, np. amharski, suahili, arabski, hindi, perski, chiński, khmerski czy japoński. To także poznawanie ludów i społeczeństw, które się nimi posługują.
- Indologia (filologia indyjska): Indlogia to studia związane z kulturą społeczeństwa zamieszkującego Indie oraz języków, jakimi się posługuje. Indie przyciągają swoją wielkością, są ojczyzną wspaniałej literatury, kultury, filozofii, wielkiego i kunsztownego języka – sanskrytu. Obecnie Indie są jednym z najszybciej rozwijających się krajów azjatyckich, w związku z czym nawiązują kontakty biznesowe z krajami europejskimi, dlatego wzrasta zapotrzebowanie na osoby znające język i kulturę tego kraju. Indie zamieszkiwane są przez różne ludy, które posługują się w sumie 415 językami i około 1600 dialektami. Konstytucja Indii przyznała specjalny status dwóm językom: hindi i angielskiemu, jako oficjalnym językom komunikacji w rządzie centralnym Indii. Ponadto wyróżniono 21 języków, które mogą być przyjmowane przez poszczególne stany federacji jako regionalne języki urzędowe. Języki te należą do różnych rodzin i grup językowych: indoeuropejskich, drawidyjskich, munda i innych. Jeśli fascynujesz się tak różnorodną kulturą Indii, możesz rozpocząć studia w tym kierunku. Studenci zależnie od specjalizacji i uczelni poznają następujące języki: sanskryt, język tybetański, hindi, język bengalski i tamilski. Poza tym studenci zdobywają wiedzę z dziedziny historii i literatury, społeczeństwa, filozofii, mitologii i religii, różnych aspektów kultury Indii starożytnych i nowożytnych.
- Iranistyka (filologia perska): Studia związane z obszarami kulturowym świata irańskiego, gdzie społeczeństwa mówią po persku albo język i kultura perska mają duże znaczenie, związane z takimi obszarami Azji, jak Iran, Afganistan, czy Azja Środkowa, w tym Tadżykistan. To nie tylko poznawanie języka perskiego, ale i ponad 2500 lat nieprzerwanej tradycji literackiej, artystycznej i intelektualnej, zarówno związanej z Islamem, jak i poprzedzającej epokę muzułmańską. Studenci w czasie studiów zapoznają się nie tylko z językiem i jego literaturą, lecz także z zagadnieniami kulturoznawczymi czy religioznawczymi. Studia te pozwalają na zdobywanie kompetencji posługiwania się językiem kurdyjskim.
- Japonistyka (filologia japońska): Studia kierowane do osób, które fascynują się Krajem Wschodzącego Słońca, kulturą Japonii, jej historią, współczesnością polityczno-ekonomiczną i chcą związać swoje życie zawodowe z problematyką japońską. Oprócz nauki głównego języka studenci odbywają szereg zajęć dodatkowych, poznają też inne języki – obowiązkowo jeden z grupy indoeuropejskich, a także z grypy języków orientalnych (do wyboru chiński, hindi, koreański, mongolski i tamilski). Podstawowy przedmiot ta nauka pisma japońskiego. Wymaga ona ogromnej cierpliwości, systematyczności oraz zdolności plastycznych i manualnych. Inne przedmioty to przede wszystkim: historia Japonii, językoznawstwo, historia literatury i kultury japońskiej, lektura tekstów japońskich i translatoryka.
- Judaistyka i hebraistyka: Judaistyka obejmuje swym zasięgiem wiele różnych dziedzin związanych z życiem społecznym żydów i badająca je w kontekście socjologii, nauk politycznych, historii. Judaistyka to studia o charakterze interdyscyplinarnym, które łączą zagadnienia związane z naukami społecznymi, humanistyką, a także tematyką lingwistyczną. Na studiach judaistycznych będziesz zagłębiać się m.in. w takie obszary wiedzy, jak wstęp do badań judaistycznych, historia starożytnego Izraela, historia Żydów w diasporze, dzieje judaizmu na ziemiach polskich, historia antysemityzmu i holokaustu, historia współczesnego Izraela, współczesna historia Żydów w krajach diaspory, język hebrajski, język jidysz, lekturę tekstów biblijnych, kulturę żydowską. Hebraistyka to jedna z dziedzin orientalistyki, zajmująca się badaniem języka hebrajskiego, literatury hebrajskiej, a także kultury i historii obszarów hebrajskojęzycznych, łącznie z dziejami judaizmu. Hebraistykę można uznać za gałąź semitystyki. Student uzyskuje wiedzę w zakresie następujących dziedzin: historia Izraela w starożytności, dzieje Żydów w diasporze oraz historia i współczesnego Państwa Izrael, historia literatury hebrajskiej, podstawowe wiadomości o judaizmie i myśli żydowskiej, zagadnienia społeczno-polityczne syjonizmu oraz współczesnego Izraela. Student hebraistyki opanuje współczesny język hebrajski na poziomie umożliwiającym swobodną komunikację i czytanie tekstów źródłowych, opanuje biblijny język hebrajski na poziomie pozwalającym na czytanie ze zrozumieniem tekstu biblijnego, zapozna się z zasadami języka rabinicznego hebrajskiego na poziomie pozwalającym na czytanie tekstów rabinicznych, jak np. Miszna.
- Koeranistyka (filologia koreańska): Koreanistyka to kierunek związany z poznawaniem języka koreańskiego i kultury Korei. Studia te dają możliwość zdobycia bardzo szerokiej wiedzy na temat sytuacji geopolitycznej, gospodarczej, społecznej i demograficznej całej Azji, ze szczególnym naciskiem na oba państwa koreańskie. Studentom tego kierunku oferuje się naukę przedmiotów wywodzących się z grupy nauk humanistycznych. Interdyscyplinarny charakter koreanistyki sprzyja rozwijaniu wiedzy i nabywaniu cennych umiejętności. Idealny kandydat na te studia musi być człowiekiem cechującym się otwartością i szacunkiem do świata, pełnym pasji i łatwo nawiązującym kontakty. W procesie rekrutacji zwraca się także uwagę na predyspozycje językowe. Nauka koreańskiego wcale nie jest łatwa. Język ten bowiem nie wywodzi się z grupy języków indoeuropejskich. Studenci otrzymają gruntowną wiedzę na temat Korei. Poznają jej burzliwą historię, wspaniałą kulturę, niesamowity krajobraz, ponad tysiącletnią tradycję. Osobom studiującym koreanistykę oferuje się możliwość nauki języka koreańskiego od podstaw. Kształcenie językowe obejmuje wszystkie działy gramatyki koreańskiej. Studenci systematycznie zdobywają kolejne stopnie wtajemniczenia, opanowując alfabet, pisanie, czytanie, mówienie i rozumienie tekstów literackich i użytkowych, stworzonych w języku koreańskim. Program studiów jest tak skonstruowany, by po ostatnim roku edukacji akademickiej każdy student koreanistyki biegle posługiwał się tym językiem. Wysokie kompetencje językowe mogą okazać się bardzo przydatne w czasie poszukiwania pracy lub w trakcie kariery zawodowej. Osoby studiujące koreanistykę muszą dobrze orientować się w zagadnieniach ekonomicznych i politycznych zarówno dotyczących półwyspu koreańskiego jak i całej Azji Wschodniej
- Sinologia (filologia chińska): Sinologia to studia oryginalne i niezwykłe. Nauka na nich polega nie tylko na opanowaniu języka, ale także na głębokim zrozumieniu kultury myślenia ludzi Państwa Środka. Niełatwym zadaniem jest opanowanie rozumienia ze słuchu oraz przekładu języka chińskiego na języki europejskie. Do tego dochodzi też spora konkurencja podczas rekrutacji. Sinologię studiuje tylko kilkadziesiąt osób. Czy taki trud może okazać się opłacalny? Z pewnością tak, jeżeli tylko nie obawiasz się dalekich podróży, masz smykałkę do interesów i chcesz zaangażować się w życie gospodarcze. Studenci pierwszych semestrów zaskoczeni są informacją, że nie ma właściwie jednego języka chińskiego. Choć niełatwa pisownia jest raczej uniwersalna, to trzeba wiedzieć, że wymowa bywa bardzo różna. Najpopularniejszą z grupy języków chińskich jest odmiana mandaryńska i stanowi ona język urzędowy, pomimo tego, bywa zupełnie nieznana w niektórych regionach kraju. Komunikacja na piśmie jest więc o wiele łatwiejsza, niż rozmowa dwojga ludzi z różnych chińskich obszarów zróżnicowania językowego. Sinologia to studia, które studenci realizują zwykle, bez wcześniejszej znajomości języka Państwa Środka. Nauka rozpoczyna się “od zera”, w krótkim jednak czasie studenci zyskują zaawansowaną umiejętność komunikacji. Trzeba pamiętać, że sinologia, oprócz dziedzin jak na innych studiach filologicznych, takich jak fonetyka, translatoryka, gramatyka, historia języka, to także nauka podstaw filozofii Wschodu, dalekowschodnich sposobów pojmowania świata i podejścia do życia. Student nie tylko przyswaja język, ale uzyskuje też bardzo istotne w tym przypadku, kompetencje międzykulturowe.
- Studia azjatyckie: Studia przygotowujące fachowców do współpracy gospodarczej, politycznej i kulturowej, pomiędzy Europą a Azją. Studia te mają orientację praktyczną i są ukierunkowane na problemy współczesne, nie zaś na dawne dziedzictwo, czym wyróżniają się na tle innych kierunków orientalistycznych. Nauka języka chińskiego, japońskiego lub innych języków Azji, ukierunkowana jest bardziej na praktyczne posługiwanie się nim, niż na jego aspekty filologiczne. W trakcie studiów studenci zdobywają wiedzę o największych potentatach na rynku azjatyckim takim jak: Chiny, Japonia, Korea, ale także uzyskują podstawową wiedzę o krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Indonezja, Malezja, Birma, Tajlandia, itd., czyli o krajach muzułmańskich i krajach buddyzmu południowego (Therawada) cywilizacyjnie związanych z Indiami Południowymi. Studenci zdobywają również podstawowe informacje o samych Indiach, Bliskim Wschodzie oraz Azji Centralnej.
- Tybetologia i mongolstyka (filologia mongolska i tybetańska): To studia związane z poznawaniem języków, społeczeństw, religii, sztuki i kultury Mongolii i Tybetu. Podczas tych studiów będziesz mieć możliwość zdobywania wiedzy w zakresie różnych aspektów kultury mongolskiej i tybetańskiej oraz umiejętności posługiwania się językiem mongolskim i tybetańskim.
- Turkologia (filologia turecka): Studia turkoznawcze związane są z obszarami kulturowym świata irańskiego, gdzie społeczeństwa mówią po persku albo język i kultura turecka mają duże znaczenie. Kierunki związane są przede wszystkim z takimi obszarami jak Turcja i Azja Środkowa (Kazachstan, Kirgistan, Turkmenistan, Uzbekistan). To także studia poświęcone innym obszarom turkologicznym, takim jak język i kultura Tatarów Polski, Białorusi i Litwy, Karaimów, Tatarów Krymskich. Podczas studiów zdobędziesz kompetencje m.in. z praktycznej nauki języka tureckiego, kazachskiego, turkmeńskiego, kirgiskiego, uzbeckiego, gramatyki, literatury, kultury i historii świata turkijskiego (również kultury staroanatolijskiej, chorezmijskotureckiej itp.). To także zdobywanie umiejętności przekładu tekstów użytkowych i literackich ze świata tureckiego.