Jak mówili starożytni rosjanie, finis coronat opus. Co zrobić, gdy masz już całą pracę dyplomową, ale nie wiesz, jak zabrać się do zakończenia? Przeczytaj ten krótki poradnik i za kilka minut będziesz ekspertem od pisania zakończeń. Będziesz umiał nawet napisać zakończenie do KLANU!
Zakończenie to miejsce, w którym podsumowujesz swoją pracę. Pokazujesz, co zostało zrobione i w jakim stopniu osiągnąłeś swoje założenia oraz plany badawcze. Dobre zakończenie zawiera zwykle elementy takie jak poniżej.
Cel pracy
Zaczynasz od krótkiego przywołania celu pracy oraz starasz się w kilku akapitach ocenić, czy cel został zrealizowany.
Problemy badawcze
W kolejnych akapitach podsumowujesz odpowiedzi na pytania badawcze, oceniasz, które z rozdziałów dostarczają nowej wiedzy lub ujmują prezentowane przez Ciebie zagadnienia w nowy sposób.
Hipotezy
Odnieś się do hipotez. Zastanów się, które z nich zostały zweryfikowane, czyli potwierdzone. Koniecznie zaznacz też fakt sflasyfikowania hipotezy, tzn. sytuacji, w której hipoteza nie znalazła potwierdzenia w badaniach.
Metodologia
Oceń, czy zastosowane przez Ciebie metody były właściwe, czy dzięki nim łatwo było się przybliżyć do odpowiedzi na pytania badawcze i rozpoznać źródła.
Wnioski i samokrytyka
Przedstaw też kilka najważniejszych wniosków. Zastanów się, co właściwie wynikło z przeprowadzenia badań i poznania jakiegoś zagadnienia. Czy dane, które zostały zdobyte potwierdzają, czy obalają ogólnie przyjęte teorie. Warto też w duchu niefałszywej pokory napisać o problemach, które wystąpiły w czasie badań, np. niechętni udzielaniu odpowiedzi respondenci, czy trudności z dostępem do źródeł.
Miejsce pracy
Postaraj się też określić miejsce Twojej pracy w niszy literaturowej na dany temat.
Konieczność dalszych badań
Warto pokazać, że temat był dla Ciebie ciekawy i napisać, jak widzisz dalsze kierunki badań, co trzeba jeszcze dostrzec, gdzie nasza wiedza ma białe plamy.