Portfel niemalże każdego studenta często straszy wszechobecną pustką. Ciągłe kalkulacje i poszukiwania dodatkowych źródeł dochodu to już w zasadzie studencka codzienność. Wszystko ma jednak swoje plusy i minusy; konieczność gospodarowania własnymi oszczędnościami podczas studiów to poważny krok ku dorosłości, a sposobów na finansowe wsparcie jest wiele, choćby programy stypendialne, o których chcemy Wam dzisiaj opowiedzieć nieco więcej.
Stypendia od wielu lat cieszą się wielką popularnością w środowisku studenckim. Rocznie z tego typu pomocy finansowej korzysta 1,5 mln studentów i doktorantów! Do najpopularniejszych zalicza się: stypendia socjalne, naukowe (od tego roku stypendium rektora), sportowe oraz stypendia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Stypendium socjalne
Przyznawane jest studentowi znajdującemu się w trudnej sytuacji materialnej na jego wniosek złożony w uczelni. W związku ze zmianami w systemie stypendialnym, które weszły w życie 1 października 2011 r. stypendium socjalne otrzyma więcej studentów z powodu podwyższenia progów dochodowych i większej puli środków na ten cel. Od dnia 1 października 2011 r. ustawowe wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta i doktoranta uprawniające do ubiegania się o stypendium socjalne zostały podwyższone o 30 %, tj. z 351 zł do 456,3zł (minimalna wysokość) oraz z 602 zł do 782,6 zł (maksymalna wysokość). Powyższa zmiana oznacza, że próg dochodu uprawniający do otrzymania świadczenia socjalnego może być ustalony przez rektora w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego (uczelnianym organem samorządu doktorantów) w granicach od 456,3 zł do 782,6 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie studenta. Sytuację materialną studenta tj. miesięczną wysokość dochodu przypadającą na osobę w rodzinie studenta, ustala się na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
Stypendium rektora
To dawne stypendium naukowe, tyle że bardziej ekskluzywne. Otrzyma je 10 procent najlepszych studentów, którzy osiągnęli sukces w czterech kategoriach: średnia ocen, aktywność naukowa, osiągnięcia naukowe oraz sportowe. Każda uczelnia sama ma określić, która z tych kategorii będzie najbardziej znacząca. Ważne jest to, że studenci starający się o stypendium rektora będą musieli pamiętać aby złożyć stosowny wniosek.
Czy darmowe studia stacjonarne są rzeczywiście darmowe?
Stypendium sportowe
Skierowane jest dla studentów, którzy zdecydowanie preferują aktywny tryb życia. Aby uzyskać stypendium wcale nie trzeba mieć samych 4 i 5 w indeksie, bowiem przy kwalifikacji kandydata brane są również pod uwagę jego sukcesy sportowe. Stypendium za osiągnięcia sportowe, przyznawane jest na pisemny wniosek studenta, lub bez konieczności składania wniosku, w zależności od rozwiązania przyjętego przez uczelnie. O świadczenie mogą ubiegać się studenci studiów stacjonarnych, nie wcześniej niż po ukończeniu I roku. Aby otrzymać stypendium, sportowcy muszą m.in: uzyskać wpis na kolejny rok studiów i uzyskać w okresie zaliczonych lat studiów wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie krajowym lub międzynarodowym oraz je udokumentować. Koniecznym warunkiem jest też wzorowe wypełnianie obowiązków studenta określonych w regulaminie uczelni.
Stypendia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Przyznawane są osobom zajmującym się twórczością artystyczną, upowszechnianiem i animacją kultury oraz opieką nad zabytkami. O stypendium z budżetu Ministra ubiegać się mogą zarówno twórcy jak i wykonawcy. Stypendia przyznawane są w następujących dziedzinach: literatura, sztuki plastyczne, muzyka i taniec, film i teatr, upowszechnianie kultury oraz opieka nad zabytkami. Stypendia nie są przyznawane na prace doktorskie, tłumaczenia publikacji, zakup (np. instrumentów, materiałów plastycznych, wyposażenia pracowni).Każdy, kto ubiega się o stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zobligowany jest do złożenia wniosku w wersji elektronicznej ( 1 płyta CD lub DVD ) i papierowej. Stypendia wypłacane są raz w miesiącu. Ich wysokość zależy od środków zgromadzonych przez Fundusz w ciągu ostatniego roku z tytułu art. 40 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
System stypendialny w Polsce jest dość rozbudowany, ale czas chyba najwyższy, żeby przejść do kwestii najistotniejszej, czyli jak otrzymać pomoc finansową ze strony uczelni lub rządu?
No cóż, sam wniosek o stypendium może nie wystarczyć – bardzo często liczy się bowiem subiektywna opinia organu decyzyjnego. Aż 82 proc. zapytanych członków komisji stypendialnych stwierdziło, że przyznawało stypendium, choć mieli świadomość, że student ubiegający się o pieniądze zaniżył dochody i w rzeczywistości te pieniądze nie są mu potrzebne. Monitorujący pracę uczelni studenci wykryli 254 wadliwe przepisy (sprawdzono 54 uczelnie publiczne w Polsce). Do najczęstszych błędów popełnianych przez uczelnie zaliczyć można m.in.: odbieranie stypendium socjalnego, np. gdy: student dostanie warunkowy wpis na następny semestr lub za późno złoży indeks, wymaganie tymczasowego zameldowania albo wymóg zamieszkania w akademiku.
Jak zatem wygląda cała procedura?
- Złożenie wniosku o przyznanie stypendium w określonym terminie (zgodnie z regulaminem danej uczelni);
- Dostarczenie kompletu dokumentów wymaganych przez Wydziałową Komisję ds. stypendiów.
Następnie należy grzecznie poczekać na decyzję Wydziałowej Komisji ds. stypendiów. Jeśli będzie ona pozytywna, to czekamy na oficjalne pismo i cieszymy się z przyznanych środków finansowych. Gdy jednak nasz wniosek zostanie odrzucony, to możemy jeszcze odwołać się od tej decyzji, ale najczęściej nie ma to większego sensu. Sorry, taki mamy klimat:)