Studia finanse i rachunkowość to pieniądze, tabelki, matematyka i przepisy prawa. Przygotowują przede wszystkim do pracy w księgowości i finansach przedsiębiorstw, ubezpieczeniach, bankowości, rynku kapitałowym, służbach skarbowych, ZUS, doradztwie finansowym. Sprawdź, czy to studia dla Ciebie.
Co to za kierunek studiów?
Już sama nazwa kierunku wskazuje, że na studiach będziesz mieć do czynienia z wiedzą o finansach i zdobędziesz umiejętności związane z prowadzeniem rachunkowości (księgowości). Próżno szukać elementów wiedzy z zakresu finansów i rachunkowości w programie szkoły średniej.
Podstawowa reguła ekonomii mówi, że praktycznie każdy zarządza finansami i prowadzi rachunkowość, w mniejszym lub większym zakresie – od spraw osobistych, poprzez rodzinne, aż po rachunkowość jednoosobowej firmy. Można jednak zaryzykować twierdzenie, że bardzo nieliczna grupa ludzi zna się na rachunkowości i jeszcze mniejsza wie coś na finansach. Powyżej nakreślone uwarunkowania mogą stanowić dobry początek refleksji nad możliwością wyboru tych studiów.
Niezależnie od tego, czy myślisz o studiach licencjackich, magisterskich, podyplomowych czy MBA – tego obszaru będzie dotyczyła tematyka studiowania. Różnić się będzie specjalnościami oraz poziomem zaawansowania oraz dostępem do certyfikatów uznawanych w sektorze finansów . rachunkowości.
Studia finansowe
Wiedza o finansach zdobywana na kierunku FiR to analizowanie wszystkich zjawisk gospodarczych i społecznych związanych z pieniądzem.
Finanse publiczne
Z jednej strony finanse z punktu widzenia maro – publicznej polityki finansowej i finansami międzynarodowymi:
- budżet państwa,
- emisja pieniądza,
- inflacja,
- stopy procentowe,
- deficyt budżetowy,
- PKB,
- NBP,
- Giełda Papierów Wartościowych,
- Rada Polityki Pieniężnej,
- Europejski Bank Centralny,
- Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Finanse przedsiębiorstw
Z drugiej strony finanse w skali mikro, związane z ruchem pieniądza w gospodarce wytwarzanym przez firmy i konsumentów. Ich decyzjami dotyczącymi:
- sytuacji finansowej,
- płynności,
- analiz finansowych,
- inwestycji,
- pozyskanie kapitału (kredyty, pozyskanie inwestorów, emisje papierów finansowych)
- danin publicznych (np. płacenia podatków).
Studia księgowe
Wiedza o rachunkowości zdobywana na kierunku FiR związana jest głównie ze zdobywaniem kompetencji związanych z prowadzeniem księgowości w przedsiębiorstwach. Rachunkowość to formalny zapis realnego życia przedsiębiorstwa, jego działalności biznesowej. Firmy prowadzą księgowość, aby dawać właścicielom firmy i władzom publicznym prawdziwy i rzetelny obraz sytuacji majątkowej i finansowej. Czyli tego, jakie dana firma ma zasoby i czy działalność gospodarcza przynosi zysk czy stratę.
Rachunkowość dzieli się na trzy główne działy: księgowość, kalkulacja i sprawozdawczość.
Księgowość
Buchalterię, część rejestracyjną rachunkowości, dokumentowanie i zapisywanie zdarzeń w działalności firmy, rejestrowanie faktur wychodzących i przychodzących.
Kalkulacja
Wyliczanie efektywności, zyskowności działań gospodarczych, produkcji, sprzedaży, innych działań firmy.
Sprawozdawczość
Przygotowywanie sprawozdań finansowych do podmiotów zewnętrznych (głównie urzędu skarbowego) na podstawie dokumentacji finansowej firmy).
Czy finanse i rachunkowość to studia dla mnie?
Jeśli jesteś “urodzonym humanistą” – zapomnij o tym kierunku studiów. Nawet, jeśli uda ci się dostać na FiR i go skończyć, będziesz męczyć się jako absolwent. Matematyka, matematyka i jeszcze raz matematyka. To ona będzie głównym narzędziem pracy w przyszłości. I to na niej opiera się spora część programu studiów. Nawet jeżeli wybrana przez Ciebie uczelnia nie prowadzi rygorystycznej procedury rekrutacyjnej i masz szanse otrzymać indeks za samo zdanie matury, nie powinieneś usypiać swojej czujności. Obojętnie jaką szkołę wyższą wybrałeś, w pierwszym semestrze z pewnością zderzysz się z królową nauk. Lepiej wiec popracować nad własnym studenckim sukcesem jeszcze przed maturą.
Inne cechy przydatne w studiowaniu finansów i rachunkowości oraz późniejszej pracy to skrupulatność dokładność, systematyczność. Tutaj ważne jest drobiazgowe stosowanie przepisów, terminy księgowań i płatności, wczytywanie się w paragrafy skomplikowanych przepisów i zapisów prawnych. Pilnowanie zmian w prawie, umiejętność czytania ich ze zrozumieniem. To idealne studia dla pedantów, u których wszystko musi być na swoim miejscu.
Jak wygląda program studiów?
Studia mają charakter praktyczny, a więc przygotowują do realizacji określonych zadań i przyjmowania na siebie konkretnych obowiązków. Przedmioty nauki nie są abstrakcyjne i wydumane, cała nauka ma zatem zaowocować kompetencjami, które będziesz mógł wykorzystać w księgowości, kontrolingu, zarządzaniu finansami, doradztwie, czy innych dziedzinach pokrewnych.
Gdzie studiować FiR?
Studia z finansów i rachunkowości prowadzą przede wszystkim uniwersytety ekonomiczne, państwowe szkoły zawodowe i prywatne uczelnie biznesowe. Warto wybierać ten kierunek sprawdzając nie tylko program studiów, specjalności, ale i kadrę. Na ile wykładowcy to tylko teoretycy, a na ile mają doświadczenie w samodzielnej pracy w sektorze finansów publicznych i prywatnych.
Ważnym kryterium przy wyborze studiów jest zgodność programu z systemami certyfikatów stosowanych w finansach i rachunkowości. Każdy z certyfikatów opiera się na systemach egzaminów. Jednak można znaleźć kierunku studiów, których ukończenie zwalnia z części egzaminów.
FiR licencjackie
To najpowszechniejszy rodzaj studiów związanych z finansami i rachunkowością. Często prowadzone są bez wyodrębnionych specjalności. Mają najczęściej 6 semestrów (3 lata nauki). Zdarzają się także studia dualne czyli łączenie studiowania i pracy zarobkowej.
FiR magisterskie
To studia nie tylko dla absolwentów z licencjatem z finansów i rachunkowości. Najczęściej można je podjąć także po kierunku ekonomia i innych studiach ekonomicznych i biznesowych. Decyduje wtedy analiza programu studiów ze ścieżką finansową i rachunkową edukacji.
FiR podyplomowe i MBA
Studia podyplomowe z finansów i rachunkowości zwykle dzielą się na studia księgowe i studia związane z prowadzeniem finansów i analizą finansową. Niekiedy są łączone z innymi dziedzinami zarządzania firmą, np. kadrami i płacami. Podczas studiów MBA (podyplomowe studia z zarządzania) moduł związany z finansami i księgowość jest ważną częścią zdobywania kwalifikacji.
FiR – rankingi
Najbardziej prestiżowy ranking studiów z finansów i księgowości prowadzi międzynarodowa gazeta biznesu „Financial Times”. Co roku można znaleźć na niej także ofertę polskich uczelni. Jednak czy to analizując ten ranking, czy inne, musisz wiedzieć, że niekoniecznie jest to najważniejsze kryterium wyboru. Jak każde zestawienie tego typu należy czytać je krytycznie i zastanawiać się, na ile zastosowane kryteria oceny naprawdę oddają to, co jest dla Ciebie ważne podczas studiów. Zwłaszcza, że rankingi uczelni i studiów są często przygotowywane są przez prywatne firmy i fundacje.
W polskich warunkach warto brać pod uwagę ocenę Polskiej Komisji Akredytacyjnej, oficjalnej państwowej instytucji oceniającej studia. Sprawdź, jaką ocenę mają studia finansowo-księgowe na wybieranej uczelni. Istotna może być także kategoria naukowa przyznawana danej uczelni.
Certyfikacja ACCA, CFA, CIMA, CIA
Certyfikacje międzynarodowych organizacji wydających certyfikaty takie jak ACCA, CFA, CIMA, CIA pozwalają na szybszą karierę w branży finansów i rachunkowości.
ACCA
Association of Chartered Certified Accountants, ACCA – międzynarodowa organizacja zrzeszająca specjalistów z zakresu finansów, rachunkowości i zarządzania. Aby zostać członkiem stowarzyszonym ACCA (Affiliate), należy zdać lub być zwolnionym z 14 egzaminów. Można być zwolnionym z maksymalnie 9 egzaminów. Aby zostać członkiem pełnym ACCA. należy ponadto zdać moduł o etyce w zawodzie, mieć co najmniej 3 udokumentowane lata doświadczenia w zawodzie oraz wypełnić 13 tzw. performance objectives.
CFA
Chartered Financial Analyst CFA® (dyplomowany analityk finansowy). Tytuł nadawany jest przez amerykański CFA Institute. Prawo do posługiwania się tytułem CFA uzyskują osoby, które pomyślnie zaliczą egzaminy na trzech następujących po sobie poziomach (Level 1, Level 2 oraz Level 3) oraz wykażą się czteroletnim doświadczeniem w pracy związanej z podejmowaniem decyzji inwestycyjnych.
CIMA
Dyplom wydaje brytyjski The Chartered Institute of Management Accountants dyplomem CIMA. Potwierdza zdobycie wiedzy o zarządzaniu przedsiębiorstwem i roli strategicznej informacji zarządczej w tym procesie. Nazywany jest niekiedy finansowym odpowiednikiem MBA, ma jednolity standard na całym świecie.
CIA
Instytut Audytorów Wewnętrznych (ang. The Institute of Internal Auditors) to międzynarodowa organizacja zrzeszająca audytorów wewnętrznych. Wydaje certyfikat certyfikowanego audytora wewnętrznego Certified Internal Auditor (CIA).
Co po finansach i rachunkowości?
Absolwenci tej specjalności, o ile nie zmarnowali studenckiego czasu, nie mają problemu ze znalezieniem pracy. W końcu każdy przedsiębiorca chciałby mieć w swojej drużynie świetnie rokującego specjalistę ds. finansów, który zna języki obce, posiada rozległą sieć zawodowych kontaktów, odbywał praktyki w międzynarodowych firmach i ma za sobą owocne staże, a w czasie studiów uzyskał stypendium zagraniczne.
Praca w księgowości
Zdecydowana większość popytu na rynku pracy dla absolwentów finansów i rachunkowości związana jest z księgowością w przedsiębiorstwach. Możesz pracować w działach księgowości, controllingu jako zatrudniony specjalista, zajmując się fakturowaniem, rejestrowaniem dokumentów finansowych, sporządzaniem raportów. Możesz także świadczyć usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Stanowiska w księgowości
W zależności od posiadanego doświadczenia i kwalifikacji oraz specyfiki pracodawcy, jako absolwent FiR możesz liczyć na takie stanowiska pracy, jak:
- młodszy księgowy,
- księgowy ds. VAT,
- księgowy,
- księgowy projektu,
- samodzielny księgowy,
- starszy księgowy,
- główny księgowy.
Uprawnienia księgowe Ministerstwa Finansów
Ministerstwo Finansów nie wydaje obecnie pozwoleń na usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych. Nie ma egzaminów państwowych uprawniających do wykonywania zawodu samodzielnego księgowego. Zgodnie z art. 76a ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r. poz. 395 z późn. zm.) usługi z obszaru rachunkowości może prowadzić osoba, która:
- posiada pełną zdolność do czynności prawnych i niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw, tj. za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyn określony w rozdziale 9 ustawy o rachunkowości, oraz
- posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Osoby posiadające certyfikaty księgowe czy też świadectwa kwalifikacyjne, wydane na podstawie wcześniejszych przepisów, mogą się nimi nadal posługiwać w celu potwierdzania kwalifikacji zawodowych.
Dyplomowany księgowy
Stowarzyszenie Księgowych w Polsce prowadzi system certyfikacji osób pracujących w rachunkowości na podstawie egzaminów – na czterech poziomach kształcenia:
- stopień I – księgowy
- stopień II – specjalista ds. rachunkowości
- stopień III – główny księgowy
- stopień IV – dyplomowany księgowy.
Praca w finansach
Jako absolwent finansów i rachunkowości możesz także szukać pracy w działach finansów, ekonomicznych i planowania przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych, sektorze ubezpieczeń, bankowości, rynku kapitałowym, służbach skarbowych, ZUS, doradztwie finansowym, jako:
- asystent działu finansowego,
- specjalista ds. finansów
- specjalista ds. finansów,
- analityk finansowy,
- analityk biznesowy,
- audytor finansowy,
- kontroler finansowy.
- doradca finansowy,
- menadżer działu finansowego,
- dyrektor finansowy (CFO),
- dyrektor ekonomiczny,
- członek zarządu ds. finansowych,
- specjalista ds. płac,
- doradca inwestycyjny.
- doradca ubezpieczeniowy,
- doradca podatkowy,
- makler,
- broker.
Zarobki po FiR
W sektorze księgowości w zależności od stanowiska, stażu, specyfiki firmy można liczyć na średnią pensję od około 4000 zł jako młodszy księgowy do nawet 25 000 zł jako główny księgowy. W przypadku obszaru finansów można liczyć na pensję w wysokości 3500 zł jako asystent działu finansowego do nawet 55 000 zł jako CFO / członek zarządu – dyrektor ds. finansowych. Źródła: raport płacowy Hays, Kariera w finansach.
