Przeraża Was tytuł tego artykułu? Co jednak by się stało gdyby studia rzeczywiście przestały być darmowe? Czy pociągnęłoby to za sobą powrót do ich elitarności? Czy absolwenci studiów płatnych byliby lepiej przygotowani do wejścia na rynek pracy? Komu zależy, żeby studia pozostały całkowicie bezpłatne? Sprawdziliśmy to…
Wszystko ma swój początek…
Wydaje się Wam, że studia dzienne na uczelniach państwowych są całkowicie bezpłatne? Rozczarujemy Was – płacić musicie za wiele rzeczy! Pierwszy problem pojawia się w przykrym momencie Waszej kariery studenckiej, czyli po niezaliczeniu egzaminu. Za poprawkę niestety będziecie musieli zapłacić! Zdarza się, że sławna „kampania wrześniowa” też nie daje odpowiedniego rezultatu i czeka nas „komis”, za który również należy zapłacić! To jednak nie koniec, gdyż niezaliczenie egzaminu komisyjnego niesie za sobą konieczność otrzymania tzw. wpisu warunkowego, który umożliwia Wam dalsze studiowanie. Niefortunnie za niego też zapłacicie i to całkiem sporo!
No, ale to jednak tylko opłaty dodatkowe, które na uczelniach państwowych nie są zbyt wysokie. Co by się jednak stało, gdyby studenci uczelni publicznych musieli co miesiąc płacić czesne? Abstrakcja? Nie do końca…
W ubiegłym roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w ramach konkursu, wyłoniło trzy niezależne zespoły badawcze, które otrzymały specjalne granty na opracowanie założeń do nowej ustawy regulującej funkcjonowanie szkolnictwa wyższego w Polsce. 31 stycznia do resortu nauki wpłynęły projekty przygotowane przez te trzy zespoły.
Największe obawy w środowisku akademickim wywołała propozycja grupy kierowanej przez profesora Huberta Izdebskiego. Przewiduje ona bowiem możliwość wprowadzenia płatnych kierunków do oferty kształcenia uczelni państwowych – zwłaszcza na studiach o profilu zawodowym (tzw. kierunki nieregulowane).
– Chciałam bardzo mocno podkreślić, że chociaż jeden z zespołów zawarł w swoim projekcie propozycję odpłatności za studia, to ministerstwo takich rozwiązań wprowadzać nie będzie. Takich pomysłów w resorcie nie ma. Zgodnie z artykułem 70 Konstytucji RP nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna – zapewniła w rozmowie z PAP Katarzyna Zawada, rzecznik resortu nauki i szkolnictwa wyższego.
… “złoty środek”
Czy studia mogłyby być płatne? Zdaniem wielu środowisk – zdecydowanie nie, gdyż narusza to prawa obywateli Polski do powszechnego dostępu do edukacji. Brzmi to pięknie i niezwykle wzniośle, ale czy szkolnictwo wyższe musi być rzeczywiście powszechne, masowe i darmowe? Dlaczego pieniądze polskich podatników mają być przeznaczane na kształcenie lekarzy, którzy następnie (zaraz po odebraniu dyplomu) wyemigrują do jednego z państw Europy zachodniej? Warto w tym miejscu dodać, że łączny koszt wykształcenia lekarza szacuje się na około 500 tysięcy złotych…
… i koniec
Koniec nie oznacza jednak finału dyskusji na temat płatnych studiów i zreformowania uczelni. Ta kwestia jest już szeroko omawiana nie tylko w zaciszu redakcyjnych gabinetów, ale także w środowisku akademickim. Jarosław Gowin zadeklarował bowiem w środę, w radiu TOK FM, że jego zdaniem studia na kierunkach medycznych powinny być płatne.
– Taka odpłatność powinna być wprowadzona w połączeniu ze stypendiami, które pokrywają 100 proc. kosztów, ale potem trzeba byłoby te stypendia odpracować przez kilka lat. Albo jeżeli młody lekarz chce wyjechać za granicę, niech zwróci stypendium – powiedział minister nauki na antenie radia TOK FM.
Autor: Miłosz Szkudlarski