Zawód fizyka medycznego należy do zawodów regulowanych, gdzie wymagane jest odpowiednie wykształcenie. PW prowadzi studia fizyka medyczna jako specjalność na kierunku fizyka techniczna. Program jest oferowany na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej jako studia inżynierskie oraz magisterskie.
Co robi fizyk medyczny?
Fizyka znajduje zastosowanie w medycynie w takich działaniach jak profilaktyka, diagnostyka, terapia i rehabilitacja oraz wszędzie tam, gdzie wykorzystywane są różne rodzaje promieniowania elektromagnetycznego i jądrowego. Głównie wykorzystywane jest w tym celu promieniowanie rentgenowskie oraz radioaktywne. Dlatego fizyk medyczny potrzebny jest w różnego typu zakładach opieki zdrowotnej:
- w szpitalach i specjalistycznych klinikach,
- laboratoriach medycznych i farmaceutycznych,
- centrach diagnostyki i terapii laserowej,
- samodzielnych pracowniach diagnostyki obrazowej,
- pracowniach elektrofizjologii oraz holterowskich (monitorowania EKG),
- zakładach diagnostyki i terapii radiacyjnej.
Fizyk medyczny podczas swojej pracy ściśle współpracuje z lekarzem. Ich kompetencje i ścisłe współdziałanie są ważne dla efektywności działań medycznych. Lekarz ma wiedzę i umiejętności dotyczące postępowania z pacjentem, a fizyk medyczny wspiera go znajomością nowoczesnej techniki medycznej. Specjalista jest odpowiedzialny za obsługę sprzętu służącego do wykonywania badań EKG, badań elektromiograficznych, elektroencefalografii, urządzeń do pomiaru ciśnienia i saturacji O2 oraz sprzętu do pomiaru glukometrii czy odpowiedzi galwanicznej skóry.
Fizykiem medycznym można zostać jedynie po spełnieniu trzech warunków przewidzianych prawem. Podstawą jest ukończenie odpowiednich studiów przygotowujących do pracy w zawodzie – takich jakie oferuje Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej. Po drugie podobnie jak przyszły lekarz, także fizyk medyczny musi także zgodnie z przepisami przed przystąpieniem do egzaminu państwowego odbyć 3,5 roczną specjalizację. Całość cyklu edukacyjnego kończy państwowy egzamin – podobny do Lekarskiego Egzaminu Końcowego, który zdają absolwenci kierunku lekarskiego. Program studiów na Wydziale Fizyki PW dobrze przygotowuje zarówno do odbycia specjalizacji, jak i do egzaminu państwowego.
medyczną można studiować na różnego typu uczelniach. To, co wyróżnia program studiów na Wydziale Fizyki PW, to sprofilowanie politechniczne. Wiąże się to z dużym udziałem zajęć laboratoryjnych i projektowych w całym toku studiów. Zajęcia są prowadzone w porozumieniu z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, co umożliwia studentom pracę na nowoczesnym sprzęcie medycznym. Przez pierwsze pięć semestrów studiów inżynierskich studenci fizyki technicznej na Politechnice Warszawskiej realizują ogólny program studiów, który skupia się na zagadnieniach związanych z fizyką. Studenci zgłębiają wiedzę dotyczącą fizyki kwantowej, jądrowej oraz fizyki statystycznej i termodynamice. Uzupełniającymi przedmiotami w programie studiów inżynierskich jest np. analiza matematyczna, języki programowania, podstawy elektroniki i techniki informacyjnej czy programowanie obiektowe. Dzięki tak ułożonemu programowi studiów jeszcze w połowie trzeciego roku można zmienić zdanie i zamiast fizyki medycznej wybrać inną ze specjalności prowadzonych na kierunku.
Studenci specjalności fizyka medyczna realizują takie przedmioty jak: anatomia i fizjologia, wprowadzenie do nauk medycznych, podstawy technik obrazowania w medycynie, sieci neuronowe czy techniki jądrowe realizowane w ramach zajęć laboratoryjnych. Po piątym semestrze na studiach inżynierskich studenci fizyki medycznej uczą się również w jaki sposób obsługiwać aparaturę medyczną, układać plany leczenia oraz współpracować z lekarzami w zakresie diagnostyki pacjenta. Część zajęć dotyczy przedmiotów medycznych, część to przedmioty związane z różnymi obszarami nauk technicznych, a pozostałe dotyczą wykorzystania fizyki technicznej w medycynie. Filarami kształcenia jest wiedza z zakresu promieniowania elektromagnetycznego i jądrowego, technik obrazowania w medycynie, metod pomiaru oraz nauk pomocniczych takich jak: biochemia, statystyka medyczna oraz elektrofizjologię. Na studiach inżynierskich obowiązuje odbycie miesięcznych praktyk, które odbywają się w najnowocześniejszych ośrodkach i placówkach medycznych, m.in.: Wojskowym Instytucie Medycznym, Instytucie Kardiologii w Aninie, Środowiskowym Laboratorium Ciężkich Jonów, Centrum Onkologii im. Marii Curie-Skłodowskiej. Dzięki temu, studenci już na od początku mają dostęp do najnowocześniejszego sprzętu medycznego, z którym w przyszłości będą pracować.
Po zakończeniu studiów i obronie pracy inżynierskiej, można kontynuować naukę na studiach magisterskich. Fizykę medyczną na studiach magisterskich mogą wybrać również osoby po innych kierunkach technicznych lub ścisłych. Program studiów magisterskich koncentruje się już wyłącznie na wykorzystaniu fizyki w medycynie. W programie studiów znajdziemy biofizykę z elementami biochemii, tomografię rezonansu magnetycznego, tomografię komputerową, wybrane zagadnienia fizyki medycznej, metody optyczne w medycynie, dozymetrię promieniowania jonizującego, podstawy technik obrazowania w medycynie.
Rekrutacja na studia
Aby dostać się na fizykę medyczną na Politechnice Warszawskiej podczas rekrutacji ma znaczenie wynik matury z matematyki i języka obcego (najlepiej na poziomie rozszerzonym). Liczy się także wynik egzaminu dojrzałości z fizyki, informatyki, biologii lub chemii. Profil egzaminu maturalnego jest więc podobny, jak wymagany przy rekrutacji na kierunek lekarski na większości uczelni medycznych w Polsce. Część ze studentów, to osoby, które potraktowały fizykę medyczną jako swój “plan awaryjny” do studiów medycznych. Kiedy okazało się, że także po tych studiach można pracować w służbie zdrowia i rysują się interesujące możliwości pracy – kończą je i znajdują pracę jako fizycy medyczni. Jednak coraz więcej kandydatów to osoby, które podejmują świadomy wybór i zdają sobie sprawę, że jako dobrzy absolwenci będą rozchwytywani na rynku pracy i po krótkim czasie pracy zawodowej mogą liczyć na zarobki znacznie przewyższające średnią krajową.
Fizyka medyczna to świetny wybór dla osób, którym nie straszna jest wiedza z zakresu fizyki, anatomii oraz najnowszych technologii. Jeśli zastanawiasz się nad wyborem tego kierunku, musisz być też odporny na stres oraz wykazać się wysokim poziomem empatii. Pamiętaj, że będziesz pracował z osobami z różnymi schorzeniami. Przyszła praca fizyka medycznego skupia się przede wszystkim na pracy z pacjentem, który niekiedy potrzebuje wsparcia, a niekiedy w prosty sposób przekazanych informacji na temat stanu zdrowia czy leczenia. Fizyka medyczna jest przede wszystkim dla wytrwałych i otwartych na innych osób. Bez tych dwóch cech żadna wiedza z fizyki czy z anatomii nie pomoże, o czym można się przekonać już na pierwszych praktykach w szpitalu.