Zarówno medycyna roślin jak i biotechnologia stosowana roślin to kierunki „młode”, prowadzone na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu zaledwie od kilku lat akademickich. – Kierunek biotechnologia prowadzi prawie pół setki uczelni w Polsce. Chcieliśmy dać kandydatom ciekawą alternatywę, która otwiera nowe możliwości na rynku pracy – mówi prof. UP Wr dr hab. inż. Bogdan Stępień, Dziekan Wydziału Przyrodniczo-Technologicznego wrocławskiej uczelni. Biotechnologia stosowana roślin jest nowym kierunkiem studiów inżynierskich. Od rekrutacji na rok akademicki 2017/2018 absolwenci studiów pierwszego stopnia mogą wybrać ten kierunek również na studiach magisterskich. Medycyna roślin dostępna jest zarówno na studiach I, jak i II stopnia.
Alternatywa dla biotechnologii
Agnieszka Przybylska z Wrocławia chciała po liceum studiować kierunek związany z biologią. Zaczęła po maturze studia na klasycznej biotechnologii na jednej z prestiżowych uczelni publicznych. – Podobał mi się program studiów, inżynieria genetyczna jest pasjonująca. Widzę też, że to bardzo dynamiczna gałąź, gdzie można znaleźć ciekawą i dobrze płatną pracę – mówi Agnieszka Przybylska. Chociażby sam sektor gospodarki związany z ochroną i leczeniem roślin użytkowych rośnie z roku na rok. Agnieszce jednak nie odpowiadał sposób traktowania studentów przez uczelnię. – Miałam wrażenie, że jesteśmy tylko numerami w indeksie – wspomina. Już po pierwszym semestrze poszukiwała innych rozwiązań. – Odnalazłam medycynę roślin, nowy kierunek studiów na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. To było dokładnie to, czego szukałam – uśmiecha się Agnieszka, która najpierw skończyła studia inżynierskie, a teraz kończy studia magisterskie na tym kierunku studiów.
Piotr Gabrych także myślał także o studiach na kierunku biotechnologia. Ale ostatecznie zdecydował się na biotechnologię stosowaną roślin.
– Chciałbym pracować w banku genów albo korporacji działającej w obszarze biotechnologii. Myślę, że 3 lata studiów przygotowały mnie do podjęcia pracy na specjalistycznych stanowiskach – mówi Piotr Gabrych. Z kolei Małgorzata Biesaga wykorzystała medycynę roślin jako sposób na uzupełnienie wiedzy zdobywanej na architekturze krajobrazu. – Kiedy kończyłam tam ostatni rok studiów inżynierskich, wysłuchałam wykładu prof. UPWr, dr hab. inż. Krzysztofa Matkowskiego na temat chorób i szkodników roślin ozdobnych – przyznaje Małgorzata. Zainspirował mnie do rozpoczęcia także studiów ma medycynie roślin. To rzeczywiście był strzał w dziesiątkę. Mam wrażenie, że otworzyłam sobie nową ścieżkę rozwoju – mówi Biesaga. Właśnie skończyła studia i pracuje jako specjalista ds. medycyny roślin w firmie Agrecol z Wieruszowa. Firma skupia się na rynku hobbystycznym, to znaczy na właścicielach przydomowych ogrodów oraz zieleni domowej. – Po architekturze krajobrazu najbardziej oczywiste jest otwieranie własnej działalności gospodarczej. Na to niestety nie byłoby mnie stać – wyjaśnia absolwentka.
https://www.youtube.com/watch?v=UlSS2mO5L-I
Praca bez kłopotu
Specjaliści ds. biotechnologii stosowanej roślin i medycyny roślin są rzeczywiście poszukiwanymi specjalistami zarówno w Polsce, jak i za granicą. Firmy specjalizujące się w branży biotechnologicznej i pokrewnej potrzebują wykwalifikowanych specjalistów, którzy oprócz podstawowych umiejętności, podczas studiów nabyli specjalistyczną wiedzę. W Polsce wielkość rynku związanego z medycyną roślin szacowany jest na ponad pół miliarda euro. Po stronie dostawców rozwiązań biotechnologicznych i chemicznych związanych z ochroną i leczeniem roślin użytkowych znajdziemy:
- międzynarodowe koncerny, jak BASF, Bayer czy Dupont,
- duże polskie firmy takie jak Ciech Sarzyna czy Synthos,
- setki mniejszych rodzimy firm i laboratoriów badawczych.
– Absolwenci kierunków biotechnologicznych oraz związanych z medycyną roślin mogą także znaleźć pracę w centrach badawczo-rozwojowych na całym świecie – mówi dr inż. Jerzy Próchnicki, Dyrektor Działu Rozwoju i Rejestracji Crop Science/Bayer. – Nasza firma w Europie ma takie centra w Niemczech i we Francji – dodaje. – Koncerny funkcjonujące na biotechnologii stosowanej i medycyny roślin prowadzą także w Polsce badania terenowe – wyjaśnia – mgr inż. Jacek Brol, Dyrektor ds. Marketingu firmy BASF. Oczywiście, producenci oraz dystrybutorzy środków ochrony i leczenia roślin potrzebują także terenowych konsultantów, którzy będą potrafili zdiagnozować przyczynę kłopotów z uprawami i dobrać środki zaradcze. Zarówno BASF jak i Bayer współpracują z Wydziałem Przyrodniczo-Technologicznym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Potężny rynek to także średnie i duże gospodarstwa rolne, które potrzebują wyspecjalizowanych specjalistów w medycynie i biotechnologii stosowanej roślin. W sumie mamy w Polsce blisko 10 tys. takich gospodarstw, liczących powyżej 100 hektarów.
Po biotechnologii stosowanej roślin absolwenci mogą podjąć zatrudnienie jako samodzielni specjaliści w:
- laboratoriach biotechnologicznych zajmujących się hodowlą nowych odmian roślin,
- laboratoriach zajmujących się mikrorozmnażaniem roślin użytkowych,
- firmach hodowlano-nasiennych w kraju i zagranicą,
- jednostkach Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa,
- bankach genów,
- jednostkach odpowiedzialnych za kontrolę materiałów nasiennych i szkółkarskich,
- w placówkach użyteczności publicznej, administracji samorządowej i państwowej, usługach i doradztwie, w których jest wymagana wiedza z zakresu biotechnologii roślin.
Absolwenci medycyny roślin są świetnie przygotowani do pracy: urzędach administracji rządowej i samorządowej związanej z sektorem rolnym, w doradztwie rolniczym, w przedsiębiorstwach zajmujących się skupem i obrotem płodów rolnych, w średnich i dużych gospodarstwach rolniczych stacjach oceny odmian, organizacjach ekologicznych i stowarzyszeniach producentów w instytucjach naukowo-badawczych, ośrodkach badawczo-rozwojowych w szkolnictwie podstawowym, średnim i wyższym. Można szacować, że w Polsce w sumie zatrudnionych jest kilkadziesiąt tysięcy osób związanych z biotechnologią stosowaną roślin i medycyną roślin. – Co roku w branży pojawia się kilkaset ciekawych ofert pracy – mówi dyr. Próchnicki. – Zarobki w specjalistów ds. Ochrony i leczenia roślin w dużych gospodarstwach rolnych są raczej powyżej średniej krajowej, a w korporacjach związanych z branżą są istotnie wyższe od niej – szacuje dyr. Brol z BASF.
Praktyka to podstawa
Zarówno biotechnologia stosowana roślin, jak i medycyna roślin na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu mają bardzo praktyczny program studiów.
Na kierunku biotechnologia stosowana roślin program studiów został stworzony tak, aby studenci poznali nowoczesne technologie i techniki wykorzystywane do rozmnażania roślin in vitro. W trakcie nauki słuchacze dowiadują się wszystkiego na temat efektywnych sposobów hodowli i produkcji roślin użytkowych rolniczo: w tym warzywnych, sadowniczych, ozdobnych. Dodatkowe treści dotyczą specjalistycznych zagadnień ochrony roślin, a także ochrony środowiska. W trakcie studiów studenci dowiadują się wszystkiego, co dotyczy biotechnologicznych metod doskonalenia roślin uprawnych oraz ich produkcji. Co bardzo istotne, część programu dotyczy przepisów prawnych regulujących przemysł biotechnologiczny, w tym także monitoringu produktów GMO.
Na kierunku medycyna roślin program studiów dzieli się na trzy bloki przedmiotów: podstawowych, kierunkowych oraz fakultatywnych. Przedmioty podstawowe obejmują wiedzę z zakresu: botaniki, genetyki, chemii i biochemii, fizjologii roślin oraz mikrobiologii, a także ekonomii. Grupa przedmiotów kierunkowych dotyczy treści w zakresie: integrowanej uprawy roślin rolniczych i ogrodniczych, chorób i szkodników roślin rolniczych, ogrodniczych i pozarolniczych, diagnostyki, szkodliwości oraz możliwości regulowania zachwaszczenia, technik ochrony roślin i komputerowego wspierania decyzji, znaczenia biotechnologii w ochronie roślin, monitoringu agrofagów, ekonomiki ochrony roślin, doradztwa i metod szkoleń w ochronie roślin.
– Ze wszystkich przedmiotów na studiach najbardziej zainteresowały mnie inżynieria genetyczna oraz diagnostyka molekularna – przyznaje Piotr Gabrych z biotechnologii stosowanej roślin. Na zajęciach można dowiedzieć się jak skonstruowane są organizmy oraz poznać ich działanie na poziomie komórkowym – dodaje Gabrych. – Mnie zainteresowała integrowana ochrona uprawy kukurydzy przy pomocy środków biologicznych – mówi Agnieszka Przybylska z medycyny roślin. – Teraz zajmuję się w pracy magisterskiej tym, jak najskuteczniej zwalczać choroby związane z grzybami – dodaje Przybylska.
Na obu kierunkach bardzo ważne są praktyki studenckie. Realizowane są we współpracy z firmami i przedsiębiorstwami, które specjalizują się w produkcji roślinnej oraz, często, działają na rynku międzynarodowym, m. in w:
- KWS Lochow Polska Sp. z.o.o. – firmie specjalizującej się w hodowli oraz produkcji materiału siewnego zbóż, świadczy usługi na terenie całej Europy, a także USA, Małopolskiej Hodowli Roślin Sp. z o.o. Oddział w Kobierzycach,
- Kutnowskiej Hodowli Buraka Cukrowego Sp. z o.o.
Studentów z kierunków związanych z biotechnologią stosowaną roślin i medycyna roślin bardzo chętnie przyjmują także międzynarodowe koncerny, takie jak BASF i Bayer.
Jak się dostać?
Warunki rekrutacji kandydaci na studia pierwszego stopnia zarówno na biotechnologii stosowanej roślin jak i medycynie roślin przedstawiają wyniki egzaminu maturalnego: obowiązkowo: język polski + język obcy na poziomie podstawowym lub rozszerzonym. przedmiot do wyboru: biologia lub chemia lub fizyka lub matematyka (na poziomie podstawowym lub rozszerzonym ) lub geografia lub informatyka.
Na studiach magisterskich na obu kierunkach poza absolwentami studiów inżynierskich tych samych kierunków najmilej widziani są absolwenci pokrewnych kierunków studiów licencjackich i inżynierskich takich jak:
- agrobiznes,
- biotechnologia,
- ochrona środowiska,
- ochrona roślin,
- rolnictwo.
O przyjęciu na studia magisterskie decyduje rozmowa kwalifikacyjna oraz analiza przedmiotów ze studiów I stopnia.