Chcesz podobnie jak lekarz pomagać chorym ludziom, mieć interesującą pracę i nieźle zarabiać? W takim razie zainteresuj się studiami na kierunku fizyka medyczna, zwłaszcza, jeśli masz w dodatku zdolności techniczne. To idealne połączenie studiów medycznych i technicznych, wykorzystywane np. w diagnostyce i terapii onkologicznej. Studia z fizyki medycznej na Uniwersytecie Gdańskim są prowadzone wspólnie z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym.
Medycyna wykorzystuje w coraz większym stopniu najbardziej zaawansowane technologie do diagnozowania i leczenia pacjentów.
– Lekarz często przy ich stosowaniu potrzebuje wsparcia eksperta łączącego wiedzę medyczną i techniczną. Kształcimy ich na studiach licencjackich i magisterskich z fizyki medycznej – mówi prof. dr hab. Aleksander Kubicki, Prodziekan-Elekt Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego. To studia międzyuczelniane, które ze strony Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego wspiera Wydział Nauk o Zdrowiu.
Bliski partner lekarza
Zgodnie z przepisami prawa stanowisko fizyka medycznego wymagane jest wszędzie tam, gdzie zakłady opieki zdrowotnej stosują urządzenia z promieniowaniem jonizującym. Fizyk medyczny zajmuje się w placówce zdrowotnej wszelkimi urządzeniami i procedurami związanymi z ich obsługą. Należą do nich, takie jak różnego rodzaju urządzenia rentgenowskie (RTG, USG), gamma kamery, tomografy komputerowe, PET-TK (Pozytonowa Tomografia Emisyjna) czy zastosowanie izotopów promieniotwórczych. W zależności od wielkości placówki zdrowotnej musi tam pracować od jednego do kilkunastu fizyków medycznych. Zawód ten należy przy tym do regulowanych, to znaczy można go wykonywać tylko po spełnieniu określonych kryteriów, w tym ukończeniu odpowiednich studiów. Został wprowadzony wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej.
Fizyk medyczny może być zatrudniony tam w dwóch głównych obszarach: diagnostyce i terapii. Bardzo powszechnie tego typu procedury są wykorzystywane w onkologii. W przypadku diagnostyki pomaga lekarzowi w zobrazowaniu i dokładnym zdiagnozowaniu pacjenta.
– Jako fizyk medyczny sprawuję kontrolę w naszym szpitalu za urządzenie PET-TK i gamma kamerami wykorzystywane w wykrywaniu nowotworów – mówi Ada Mendel, fizyk medyczny z Zakładu Medycyny Nuklearnej Centrum Klinicznego w Gdańsku. Kalibruję urządzenia oraz podaję pacjentom do organizmu izotopy promieniotwórcze pomagające w uwidoczneniu zmian chorobowych, takich jak fluorowana dezoksyglukoza i technet z odpowiednim znacznikiem w zależności od zmiany – wyjaśnia Mendel.
W przypadku leczenia już zdiagnozowanych pacjentów onkologicznych najczęściej fizycy medyczni są wykorzystywani w radioterapii. – Fizyk medyczny ściśle współpracuje z zespołem lekarzy oraz zespołem techników – mówi dr inż Joanna Kamińska, fizyk medyczny z Kliniki Onkologii i Radioterapii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. – Razem z lekarzem prowadzącym dobieramy plan leczenia onkologicznego. Ustalamy najwłaściwszą dawkę promieniowania, m.in. w zależności od rodzaju i położenia tkanki nowotworowej, stanu zdrowia i wagi pacjenta – mówi dr inż. Kamińska. Dzięki temu udaje się jak najprecyzyjniej napromieniować chore organy, oszczędzając przy wszelkie znajdujące się w pobliżu narządy krytyczne.
Zamiast kierunku lekarskiego?
Część kandydatów świadomie wybiera fizykę medyczną, lecz całkiem spora grupa studentów zwykle wywodzi się z kandydatów na studia medyczne – głównie na kierunek lekarski. Kiedy im zabranie nieco punktów do studiowania medycyny, szukają innych możliwości pracy z pacjentem w szpitalu czy poradni.
– Od gimnazjum interesowałam się fizyką i biologią. Po maturze zdawałam jednocześnie na kierunek lekarski na GUMedzie i na fizykę medyczną na UG – mówi Klaudia Banaś, studentka fizyki medycznej na Uniwersytecie Gdańskim.
– Okazało się, że na studia medyczne się nie dostałam. Fizyka była takim moim planem B, chciałam po prostu w razie czego studiować inny kierunek związany z medycyną, a po roku próbować jeszcze raz zdawać na Uniwersytet Medyczny. Jednak stwierdziłam, że wszystko się dobrze dla mnie ułożyło. Tutaj również mogę pomagać ludziom, pracować z pacjentami i zajmować się ich leczeniem – dodaje Banaś.
Nic dziwnego, że podczas studiów na kierunku fizyka medyczna można spodziewać się zarówno przedmiotów medycznych, jak i technicznych. W programie studiów znajdziemy np. zajęcia z anatomii, fizjologii, radiologii, psychologii klinicznej, medycyny nuklearnej, radioterapii, matematyki i statystyki oraz fizyki. Na Uniwersytecie Gdańskim bardzo wiele zajęć z fizyki odbywa się w nowoczesnych laboratoriach fizycznych, a z matematyki i fizyki teoretycznej w laboratoriach komputerowych. Zajęcia z przedmiotów medycznych poza wykładami prowadzone są w klinikach Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.
Studenci mają także możliwość kontaktu z nowoczesnymi technologiami medycznymi w innych ośrodkach naukowych.
– W ramach pracy koła naukowego byliśmy z wizytą studyjną m.in. w Centrum Fizyki Jądrowej w Świerku oraz Instytucje Fizyki Jądrowej, gdzie mogliśmy w praktyce obserwować działanie cyklotronu – mówi Wioletta Wojda, studentka fizyki medycznej.
Dla kogo fizyka medyczna?
Kto jest najlepszym kandydatem na studia z fizyki medycznej? W zasadzie każdy, kto poważnie myśli o studiach medycznych na kierunku lekarskim czy pielęgniarstwie.
– W pracy fizyka medycznego przydają się cechy podobne do tych, które powinien mieć dobry lekarz. Liczy się wysoki poziom etyki, punktualność, dokładność, obowiązkowość, postępowanie zgodnie z zasadami i procedurami. – wyjaśnia prof. Kubicki.
Ponieważ fizyk medyczny ma bliski kontakt z pacjentem, wymagana jest duża doza empatii, komunikatywność i umiejętność wytłumaczenia choremu procedur wobec niego stosowanych. W pracy pomagać będzie zamiłowanie do nowoczesnych technologii ze względu na konieczność dostosowania się do dynamicznie zmieniających się rozwiązań technologicznych. Rozwój technologii medycznych jest imponujący we wszystkich obszarach, obrazowaniu, diagnostyce, terapii.
– Studiując fizykę medyczną na Uniwersytecie Gdańskim mam szansę poznawać ją w praktyce, rozwijać swoje zainteresowanie i zbudować ciekawą ścieżkę kariery zaraz po studiach – mówi Michał Mońka, student fizyki medycznej. Wynagrodzenie fizyka medycznego początkowo sięga średniej pensji krajowej. – Z czasem fizyk medyczny z pewnym stażem oraz ze specjalizacją jest w stanie zarobić nawet więcej niż 10 tysięcy złotych, choć aż tak wysokie zarobki osiągane są przez nielicznych, najlepszych fachowców – informuje prof. Kubicki.